یادنامۀ میر رضی آرتیمانی

  
یادنامه میر رضی الدین آرتیمانی

مجموعه مقالات همایش منطقه‌ای بزرگداشت شاعر و عارف عصر صفوی

به اهتمام: دکتر محمود حکم آبادی و حسین انصاری

ویرایش و تدوین: حسین انصاری

انتشارات انصاری

نوبت چاپ: اول، بهار ۱۳۸۸

شمارگان: ۱۲۰۰

قیمت: ۵۲۰۰تومان

 این کتاب شامل شانزده مقاله است…

این یادنامه  کاملترین کتاب در باره‌ی میررضی آرتیمانی است. پخته ترین نوشتارها در زمینه‌ی شناخت شاعر به ویژه شعر او را می‌توان در این کتاب یافت.

 این کتاب برای اساتید و دانشجویان رشته ادبیات مرجعی مفید و برای علاقمندان به مطالعه فرهنگ و ادب تویسرکان کتابی خواندنی است.

در پشت جلد کتاب آمده است:

میر رضی درمیان ورق پاره‌های تاریخ گم شده است. تذکره‌ها و تاریخ ادبیات‌ها هم گذرا مطالبی نوشته و ردّ شده‌اند.اما مهم  این است که او اینک به عنوان  ساقی نامه سرایی معروف در پهنه‌ی تاریخ جای گرفته  و نمی‌توان او را  به خاموشی تاریخ سپرد.

رضی در سرودن غزل، قصیده، رباعی،ترجیع و مثنوی مهارت داشته است. سادگی انتخاب و روانی بیان، از ویژگی‌های شعر اوست که صاحب نظران و ادب دوستان را به او متوجه کرده است.

وی از جمله شاعرانی بوده که در بند وزن و قافیه متکلف نبوده و در حقیقت شعر را به جهت نشان دادن واقعیت‌ها و جلوه گر کردن احساسات و تجربه‌های فردی و درونی خود می‌سروده است و بس. شعرهای رضی نشان از اندیشه‌های عارفانه‌‌‌‌‌ی او دارد.

درک محضر بزرگان فلسفه و عرفان چون میرزا ابراهیم حسنی همدانی از پیشروان اهل معرفت آن دیار، می‌تواند نشانه‌های گرایش شاعر به سر چشمه‌های جوشان عرفان باشد.

شعرهای سوزناک عارفانه او تمام ادعاها را به اثبات می‌رساند. او رباعیات و غزل‌های نغز عارفانه و قلندرانه و حتی انتقادی دارد که می‌توان رد پای مضامین حافظ را در آنها یافت. همان چهره‌های منفی شعرحافظ: زاهد، عابد و نگرش‌های منفی به مدرسه و خانقاه که درشعر حافظ هست، در شعر رضی هم دیده می‌شود. همان انتقادهایی که خواجه شیراز به ریاکاران و زاهد نمایان فریبکار دارد، رضی آرتیمانی نیز همچون او به مخالفت برخاسته، به سان تصویرگری ماهر، چهره‌ی آلوده شدگان به تزویر را نقاشی کرده است:

سبحه‌ی زهدوسالوسی‌خرقه‌ی زرق و شیادی

آه از ایـن خداترسی، داد از این مسلـمانی

(دیوان رضی/۱۴۳)

(برگرفته از وبلاگ زاویۀ نگاه، نوشتۀ نرگس انصاری «شرعیاتی»)