منبرهای آبان ۱۴۰۰

…………..

صلی الله علیک یا یا اباصالح المهدی

🔹 قرائت زیارت آل یاسین بزرگ

🔹 پنج شنبه ۱۳ آبان ۱۴۰۰

نماز زیارت ۲۱
قرائت زیارت ساعت ۲۱:۱۵
سخنرانی ساعت ۲۱:۴۵
موضوع: اوصاف معاصرانۀ مؤمنان

🔹 سرکان، محله پایین، روبروی خیابان کمربسته، فاطمیه شهر سرکان

@menbar_ansari

🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
لینک پخش زنده (لایو) و تصویری در اینستاگرام
منبرها، کلاس و نشست ها- حسین انصاری:
https://instagram.com/menbar_ansari?i

_____________

صلی الله علیک یا یا اباصالح المهدی
🔹 قرائت زیارت آل یاسین بزرگ

🔹 پنج شنبه ۲۰ آبان ۱۴۰۰

نماز زیارت ۲۱
قرائت زیارت ساعت ۲۱:۱۵
سخنرانی ساعت ۲۱:۴۵
موضوع: اوصاف معاصرانۀ مؤمنان

🔹 سرکان، محله پایین، روبروی خیابان کمربسته، فاطمیه شهر سرکان

@menbar_ansari

🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
لینک پخش زنده (لایو) و تصویری در اینستاگرام
منبرها، کلاس و نشست ها- حسین انصاری:
https://instagram.com/menbar_ansari?i

_____________

۱۴۰۰/۸/۲۰ سخنرانی در فاطمیه سرکان .

موضوع: اوصاف معاصرانه مؤمنان

با کسب اجازه از محضر استاد بزرگوار ،جناب انصاری
در ادامه منبرهای مرتبط با موضوع 《 اوصاف معاصرانه مومنان》 ،صفاتی برای مؤمنان از آیات سوره مؤمنون بیان شد که آخرین مورد، حفاظت از جسم و روح خود از مسائل جنسی و شهوت های حرام بود که ذکر شد علاوه بر عواقب شخصی ،عواقب اجتماعی نیز در بر دارد. پنجمین مورد بر طبق آیه هشت در سوره مؤمنون :《وَالَّذِینَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ و آنان که امانتها و پیمان خود را رعایت مى کنند》است. در این آیه دو مسئله ذکر شده است؛ امانت و عهد . در تعریف امانت باید گفت: چیز با ارزشی که به انسان سپرده می‌شود و مؤمنین نسبت به چیزهای با ارزش اهل مراعات هستند . و دوم پیمان ها و عهدها است که انسان بر طبق آن به رعایت و پایبندی ملتزم می‌شود مانند قراردادی که امضاء می‌کند یا عهد و پیمانی که می‌بندد و مؤمنین صفت رعایت نسبت به هر دو را دارند . اما نکته ای که در قرآن در متن عربی کلمه امانت آورده شده است که نیاز به دقت نظر و بررسی بیشتری دارد و آن شکل ظاهری کلمه اماناتهم است که خداوند میفرماید ،مومنان امانت های خود را رعایت می‌کنند که از دیدگاه تفسیری باید اینگونه بیان کرد که اگر خداوند فرموده امانت خودتان ، بدین معنی است که مال یا هر آنچه که در نزد شما به امانت گذاشته می‌شود مانند مال یا دارایی و داشته های خود بدانید و در حفاظت و نگهداری از آن اهتمام کامل به خرج دهید و اگر با چنین دیدی به این مسئله نگاه شود در هیچ زمانی در هیچ امانتی خیانت نمی‌شود و نیز از دیدگاه جامعه شناسانه به آن بنگریم ، چنانچه هر فردی در اجتماع ،در هر پست و منصبی و یا حتی در هر شغلی امانت وآنچه که به او سپرده شده است، از نوع مسئولیت گرفته تا منابعی که در اختیار دارد؛ را به منزله‌ی دارایی خود بداند و برای حفاظت این سپرده تلاش کند و آن را برای همه جامعه بداند ، در این صورت جامعه به رشدی می‌رسد که تفرقه کمتر در آن جولان می‌دهد. به طور مثال در زمانی که نظام‌اقتصادی به شیوه ارباب و رعیتی اداره می‌شد، مانند زمان قاجار ، اقتصاد از پیشرفت کمتری برخوردار بود زیرا نگاه ارباب و رعیت نسبت به دارایی ها و داشته هایشان در جهت حفظ منافع مشترک ملت و دولت نبود و این خود باعث از هم پاشیدگی دولت قاجاریه شد و به همین نمونه در جوامع یا کشورهای دیگر نیز می‌توان نام برد.
در نهایت اگر به انسان امانتی سپرده می‌شود و امین تلقی شد و امانت را قبول کرد ،باید به همه مسائلی که مربوط به آن است ،ملتزم باشد و این از صفت مؤمنان است که رسم امانت داری را به جای آورند و در حفظ امانت کوشا باشند. تا علاوه بر نفع فردی به نفع اجتماعی نیز بینجامد و همه سطوح جامعه از روابطی پایا و قابل اعتماد برخوردار شوند. در این صورت است که می‌توان به مفاهیمی رسید که کلام الهی در مورد امانت بر آن صدق می‌کند.

_____________

صلی الله علیک یا یا اباصالح المهدی
🔹 به مناسبت میلاد مبارک حضرت امام حسن عسگری علیه السلام

🔹 شنبه شب ۲۲ آبان ۱۴۰۰

نماز زیارت ۱۹:۳۰
قرائت زیارت ساعت ۱۹:۴۵
سخنرانی ساعت ۲۰:۱۵
موضوع: اوصاف معاصرانۀ مؤمنان

🔹 سرکان، محله پایین، روبروی خیابان کمربسته، فاطمیه شهر سرکان

@menbar_ansari

🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
لینک پخش زنده (لایو) و تصویری در اینستاگرام
منبرها، کلاس و نشست ها- حسین انصاری:
https://instagram.com/menbar_ansari?i

_____________

‏میلاد یازدهمین پیشوای هدایت
امام حسن بن علی العسگری علیه السلام
بر همه اهل ولایت مبارک باد.

اظهار شادمانی و برپایی محافل دینی در مساجد و بناهای مذهبی و منازل شخصی و نیز شرکت در مراسم در میلاد حضرت امام حسن عسگری علیه السلام از مصادیق اصلی تعظیم شعائر الهی است. مؤمنین باید در میان خانواده های ایمانی خودشان، مجالس میهمانی و پذیرایی مناسب با ایام سرور اهل بیت علیهم السلام برقرار کنند

برخی راهکارها در این باره:
– با ذکر فضائل پیشوایان معصوم و گفتگو از احادیث شریف و نورانی آنان
– ذکر صلوات و خواندن ادعیه به ویژه سلام و توسل به حضرت بقیه الله ارواحنا فداه
– در خانه ها به اندازه توانتان کیک تولد تهیه کردن و جشن میلاد گرفتن
– خواندن مدیحه و ثنا در ایام شادی اهل بیت علیهم السلام
– هزینه کردن و فعالیت برای برگزاری مراسم عمومی در مساجد و حسینیه ها
– برگزاری سمینار، نشست و محافل علمی در ارتباط با قرآن و اهل بیت در چنین روزهایی
– به یکدیگر تبریک گفتن و ارسال تبریک در گروه ها و شبکه های اجتماعی اعم از پست گذاشتن، استوری کردن، گرفتن لایو یا همان پخش زنده از محافل مذهبی و حتی یادداشت گذاستن و لایک صفحات میلادیه
– هدیه دادن به فرزندان یا دوستان به اندازه توان به ویژه به ویژه هدیه دادن کتب مفید.
– پخش شیرینی و شربت و نوشیدنی های خوب مانند چایی و دمنوش
– برگزاری مجالس عروسی و عقد و ولیمه فرزند در این ایام
– گردش رفتن (با رعایت آداب مذهبی) و صلۀ رحم و سرکشی اقوام و خویشاوندان در این میلاد خجسته

_____________

۱۴۰۰/۸/۲۲ سرکان

اوصاف معاصرانه مومنان

عرض ادب و ارادت خدمت جناب حجت الاسلام انصاری، اسعدالله ایامکم.
پیرو مباحث گذشته در مورد اوصاف معاصرانه مومنان ، صفت‌هایی از مؤمنین بر طبق آیات سوره مؤمنون بیان شد که در جمع بندی کلی و برای نتیجه گیری در مورد موضوع مورد نظر به این صفات به صورت گذرا اشاره می‌شود: اولین صفت در مومنان، داشتن نماز خاشعانه و خاضعانه که در پی آن انسان از غرور و منیّت دور می‌شود ،دومین مورد اعراض و رویگردانی از لغویات ( گفتار و کردار) ، سوم: انجام دهنده زکات که به موجب آن زکات علاوه بر مال، به علم، آبرو، قدرت و توانایی نیز تعلق می‌گیرد و مؤمنین فاعلین زکات در جامعه هستند، صفت چهارم: مومنان دامن خود را از شهوت های جنسی و شهوانی پاک نگه می‌دارند؛ در غیر این صورت عواقب فردی و اجتماعی آن در حوزه جسمی و روحی ،سلامت افراد را تهدید می‌کند و در آخرین صفتی که قرآن ذکر کرده ؛ مؤمنان اهل رعایت امانت و عهد و پیمان هستند. امانت داری باید در دو وجهه فردی و اجتماعی صورت پذیرد تا امنیت اقتصادی و اجتماعی با هم در جامعه فراهم شود که به موجب آن اسباب آرامش خاطر و امنیت اجتماعی برقرار می‌شود. مومن باید علاوه بر مال، در امانت های دیگری که به او سپرده شده مانند امانات تربیتی (تربیت فرزند) تا معرفت و ولایت اهل بیت که بزرگترین امانت الهی است و همچنین به آن ایمان و باوری که خدا در قلب او به ودیعه گذاشته، حافظ و کوشا بوده و نباید در این امانت خیانت شود. در کنار امانت به عهد نیز اشاره شده که مسئله عهد و پیمان ها،مسئله‌ی مهمی است که در دنیای معاصر از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مومن باید اهل تعهد باشد و حتی در زحمت و عسرت نیز بر عهد و پیمان خود استوار بماند. پایبندی به عهد باید در هر فردی از خود شروع شود تا به تعهد اجتماعی برسد. مومن باید در عهد با خدا ،خلق خدا، با جامعه‌ی خودش،چه شخصیت حقیقی و چه شخصیت حقوقی متعهد باشد و در راه عهد و پیمان خود ،حرف سخت و ستیزه جویانه و دشمن ساز نزند و پایبندی به عهد و امانت در اولویت های او باشد.
خواهی که سخت و سست جهان بر تو بگذرد/ بگذر ز عهد سست و سخن های سخت خویش( حافظ)
نتیجه گیری: قرآن کریم پس از ذکر این صفات و بعد از امانت و عهد میفرماید:《 وَالَّذِینَ هُمْ عَلَى صَلَوَاتِهِمْ یُحَافِظُونَ و آنها که از نمازها مواظبت می‏نمایند.
أُولَئِکَ هُمُ الْوَارِثُونَ (آری) آنها وارثانند.الَّذِینَ یَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ که بهشت برین را ارث می‏برند، و جاودانه در آن خواهند ماند.》و گویا مهم ترین مسئله که خداوند بر آن تاکید دارد نماز است، که مومنان با داشتن این صفات ،چنانچه اهل محافظت بر نماز نباشند ،وارد بهشت نمی‌شوند و مومنی که با رعایت این صفات ،اهل محافظت بر نماز باشد ،میراث بر بهشت است و نماز بابی برای ورود به فردوس و راهی برای جاودانه ماندن در بهشت ابدی و در جوار حق است. و چنین مؤمنانی با شایستگی بهشت را به ارث می‌برند

_____________

☑️ سخنرانی

ایام ولادت حضرت امام حسن عسگری علیه السلام

🔘 تویسرکان، پایین محله، خیابان باب الحوائج ع
مسجد باب الحوائج موسی بن جعفر علیهما السلام

یکشنبه ۲۳ / آبان / ۱۴۰۰

ساعت ۱۹:۱۵ تا ۱۹:۵۰

موضوع؛
ضرورت شناخت جایگاه ائمه متأخر در جامعه

_____________

۱۴۰۰/۸/۲۳ تویسرکان
موضوع:
«ضرورت شناخت جایگاه ائمه متاخر در جامعه»
عرض ادب و احترام خدمت جناب استاد.

در موضوعی که به مناسبت میلاد آقا امام حسن عسگری علیه السلام توسط حجت الاسلام انصاری در مورد «ضرورت شناخت جایگاه ائمه متاخر» در جامعه مطالب طرح و بیان شد که در چکیده ای کوتاه تقدیم علاقمندان این مباحث میشود.

ائمه متاخر یعنی ائمه ای که در دوران آخر امامت ائمه (ع) با حضورشان در جامعه بشری به هدایت جامعه اشتغال داشتند که از آقا جوادالائمه علیه السلام به بعد را متاخرین گویند. در دوران متاخرِ حیاتِ ائمه(ع) ؛ائمه باید آنچه را مربوط به جایگاه امامت است را نشان دهند. زیرا در پیش بودن امر غیبت و عدم حضور آشکار امام ع در میان مردم، امکان بیان کامل و فعلی از جایگاه امامت معصومین(ع) وجود نخواهد داشت. علت اصلی این ماجرا این است که در روزگار ابتدای امامت،اعجاز و کرامت برای افراد خاص و در موقعیت های استثنایی است ولی در ادامه وسیع می‌شود تا جامعه شیعی با مقام امامت بیشتر آشنا شود و زمینه ای فراهم شود تا در گذر تاریخ هزار و دویست ساله ،افراد بتوانند بفهمند که امامان علیه السلام از چه فضائلی برخوردار هستند. متاسفانه جمعی پیدا شده اند که نوشته ها و حتی گفته هایشان مبنی بر نفی این فضایل و قصدشان انکار فضائل است و بر این عقیده هستند که باید فقط از اخلاق خوب و رفتار نیک ائمه سخن به میان آورد در حالیکه اگر قرار است به ملکات اخلاقی بسنده کرد ، انسان های خوب زیاد هستند . پس جایگاه علم و آگاهی‌های فراوان و دست قدرتمند اعجاز که خداوند برای ائمه قرار داده است ،چه میشود؟ امتیاز ائمه چی میشود؟؟ در حالیکه باید پاسخ دادکه از امتیازات ائمه ،انتصاب الهی است، متعین و ویژه هستند، در نسل و نیای آنان انسان آلوده پیدا نمیشود، از رحم های طاهر و به دنیا آمدنشان به اراده الهی است و هدایتشان متکی به عنایت الهی ،سخنشان مبنی بر فضل الهی است و همانطور که در زیارات می‌خوانیم ایشان وارثان انبیاء الهی از حضرت آدم(ع)،حضرت نوح(ع) الی حضرت موسی و عیسی(ع) و در آخر وارث پیامبر خاتم،حضرت محمد (ص) هستند. حضرت امام حسن عسگری علیه السلام نیز مانند دیگر ائمه وارث همه انبیاء و پیامبر اکرم و مادر بزرگوارشان حضرت زهرا (س) و آقا امیرالمؤمنین هستند. ایشان مصدر عنایات الهی و ولی خدا هستند و ولی خدا کسی است که نقطه‌ی همه اراده های خداوند در عالم خلق و خلقت است و واجد همه عنایاتی هستند که خداوند به انبیاء بزرگ الهی داشته و میراث انبیاء با ایشان است. میراث آنها شامل کتاب، هدایت، وحی، نبوت، سخنان هدایت آمیز، شرح کتب آسمانی و شرح و تبیین قرآن کریم است. امروزه جامعه شیعه نیاز دارد تا ائمه را درست بشناسد و این شناخت نسبت به ائمه باید همه جانبه باشد. تا بحال ائمه را به جهت انقلابی بودن ،به جهت فعالیت های اجتماعی و اخلاق نیک شناختیم ولی متاسفانه آن بخش های مربوط به معنویت و فضائل را نادیده گرفته یا کمتر در مورد آن سخن گفته شده است. حتی افرادی به استهزاء و تمسخر می‌پردازند تا برخی از بازگو کردن فضائل دست بکشند در حالیکه که با شناخت هر چه بیشتر ائمه ،به هدایت و روشنگری بیشتری می‌‌توان دست یافت و فراموش نکنیم ائمه همچون اختران تابناکی هستند که بر تارک آسمان هدایت، برای نجات انسان ها هیچ گاه فروغشان خاموش نمی‌شود و نیاز به آنان بی پایان است.

_____________

صلی الله علیک یا یا اباصالح المهدی
🔹 به مناسبت وفات کریمۀ اهل بیت (ع) حضرت معصومه سلام الله علیها

🔹 دوشنبه شب ۲۴ آبان ۱۴۰۰

نماز زیارت ۱۹:۳۰
قرائت زیارت ساعت ۱۹:۴۵
سخنرانی ساعت ۲۰:۱۵
موضوع: اوصاف معاصرانۀ مؤمنان (بحث پایانی و در ارتباط با اهمیت شهر قم و حضرت معصومه «س»)

🔹 سرکان، محله پایین، روبروی خیابان کمربسته، فاطمیه شهر سرکان

@menbar_ansari

🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
لینک پخش زنده (لایو) و تصویری در اینستاگرام
منبرها، کلاس و نشست ها- حسین انصاری:
https://instagram.com/menbar_ansari?i

_____________

۱۴۰۰/۸/۲۴ سرکان
پایان مبحث اوصاف معاصرانه مومنان(شب وفات خانم حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها)

عرض ادب و تسلیت خدمت جناب استاد به مناسبت وفات خانم حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها .
در ادامه و تکمیل مبحث 《اوصاف معاصرانه مؤمنان 》بر طبق آیات دهم و یازدهم سوره مومنون، مؤمنان کسانی هستند که بر نمازهایشان اهل محافظت هستند و نماز تکیه گاهی برای اهل ایمان و تعیین کننده دینداری است و نماد پایبندی به دین و آموزه های دینی است. به همین جهت قرآن کریم دعوت می‌کند، نماز با چارچوب های خودش اتفاق بیفتد، با همان مقارنه هایی که باید با آن باشد.
خداوند در این سوره ابتدا به خشوع در نماز و در انتها به محافظت بر نماز اشاره می‌کند. و این نشانگر اهمیت نماز است.
در محافظت بر نماز دو مسئله مهم است که اولین مورد شامل محافظت بر اوقات نماز است ( وقت نماز و جلوگیری از کارهایی که با وقت اقامه نماز منافات دارد) که البته باید این رعایت و محافظت دو طرفه باشد و نسبت به وقت نمازِ دیگران هم اهل مراعات بود. دومین مسئله محافظت بر حدود نماز است که در روایات حدود بسیار سنگینی برای نماز بیان شده است. در این منبر حجت الاسلام انصاری در بحث محافظت به حدودی اشاره کردند که شامل حدود فقهی،حدود اجتماعی و حدود معرفتی است.
حدود فقهی : برخی از حدود نماز مسائل فقهی است. از جمله اهل نماز؛ در آداب نماز، حلال بودن ملبس، مکان نماز، طهارت، آداب وضو، آداب قبله و بسیاری از مسائل فقهی دیگر که مرتبط با نماز است، اهل محافظت هستند.
حدود اجتماعی: محافظت بر حقوق اجتماعی مانند نوع دوستی و همدردی با اقشار جامعه است به طوریکه در قرآن کریم خداوند در سوره ماعون میفرماید:
أَرَأَیْتَ الَّذِی یُکَذِّبُ بِالدِّینِ . آیا کسى را که [روز] جزا را دروغ مى‏ خواند دیدى . فَذَلِکَ الَّذِی یَدُعُّ الْیَتِیمَ . این همان کس است که یتیم را بسختى مى ‏راند . وَلَا یَحُضُّ عَلَى طَعَامِ الْمِسْکِینِ. و به خوراک‏ دادن بینوا ترغیب نمى ‏کند . فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّینَ . پس واى بر نمازگزارانى . الَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ . که از نمازشان غافلند . الَّذِینَ هُمْ یُرَاءُونَ . آنان که ریا مى کنند. وَیَمْنَعُونَ الْمَاعُونَ . و از [دادن] زکات [و وسایل و مایحتاج خانه] خوددارى مى ‏ورزند.
در این آیات کلمه “ویل” آمده است و این ویل برای کسانی است که از نماز خودشان غافل هستند و نسبت به انسان های محروم، گرسنه، مظلوم و گرفتاری‌ها و فقر و فلاکت افرادِ جامعه بی توجه هستند و همچنین برای امورات مردم و رفع نیازهای آنها به بهانه نماز قصور کنند. یقیناً مؤمن اهل محافظت بر این مسائل انسانی است وگرنه نماز چنین فردی بی نمازی است و اهل ایمان نیست.
حدود معرفتی: در حدود معرفتی علاوه بر ولایت داشتن و نماز خواندن پشت سر اهل ولایت ، نماز باید رنگ و بوی اهل بیتی بگیرد. توجه به اذکار، استعاذه به خدا از شر شیطان، حضور قلب در نماز و حتی خواندن تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها ،نماز را ولایی می‌کند و حدود معرفتی حفاظت می‌شود.
با توجه به آنچه به طور چکیده در پایان اوصاف معاصرانه بیان شد؛ مومن معاصر باید مومنِ اهل نماز باشد مخصوصا در محافظت بر نماز وگرنه در دنیای مدرن همه دشمنان دین در تلاش هستند تا انسان مسلمان را از واجب ترین فریضه که همان نماز است ،دور کنند و نماز را که اصلی ترین عبادت و پرستش همراه با نیایش است ، را از مومن بگیرند.

_____________

☑️ سخنرانی

🔘 میبد، میدان مهدیه، کوچه مهدیه، نرسیده به مسجد جامع عتیق، مسجد حسین و حسن

سه شنبه ۲۵ تا پنجشنبه ۲۷ آبان ۱۴۰۰

ساعت ۱۷:۳۰ تا ۱۸:۱۵

موضوع: ارتقاء معانی و مفاهیم در پرتو معارف آسمانی و وحیانی.

_____________

۱۴۰۰/۸/۲۵ میبد
ارتقاء معانی و مفاهیم در پرتو معارف آسمانی و وحیانی.
(خلاصه جلسه اول)
با کسب اجازه از محضر استاد بزرگوار.
قرآن کریم اهل ایمان، موحدان و خداشناسان را با ویژگی‌هایی می‌شناسد از جمله آنها را اهل تفکر و اندیشیدن می‌داند و آنها را بهره‌مند از اندیشه و خرد و عقل به حساب می‌آورد. قرآن کریم در جاهای متعددی به این مسئله اشاره کرده است. یکی از نقطه های تمرکزِ پیشوایان هدایت و پیامبر همین مسئله تفکر است. متاسفانه در جامعه بشری و جوامع دینداری تصور غلطی در ذهن مردم ایجاد شده که هر فردی که درس خوانده یا سواد حوزوی و دانشگاهی دارد ،اهل فکر و اندیشه است. قرآن برای تفکر یک جایگاه خاصی قائل شده است و یک سطحی را در نظر می‌گیرد که بر اساس آن، انسان متفکرِ صاحب اندیشه، می‌تواند سواد خواندن و نوشتن نداشته باشد ولی صاحب تفکرات عالی باشد و برعکس آن هم امکان دارد. به طور مثال مخاطبین قرآن در ابتدای اسلام همه بیسواد بودند ولی در همین جامعه، با آموزش‌های وحیانی ،انسانهای متفکری همچون سلمان ، مقداد و ابوذر ساخته شد و بعد در حین اندیشیدن و تعقل کردن به آنها سفارش کرد تا سواد خواندن و نوشتن را نیز بیاموزند و حتی به گفتگو و مناظره، استدلال کردن و مذاکره علم رسیدند.. از نگاه قرآن و نگاه اولیای معصومین ،تفکر امری است که حتی گاهی بدون سواد خواندن و نوشتن می‌توان به این عنصر دست یافت. تفکر یکی از چشمه های عالی معرفت است که انسان را به یک موجود برتر و برین تبدیل می‌کند. امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند : هیچ عبادتی مانند تفکر نیست و حضرت علی علیه السلام در مورد اهداف خداوند از ارسال انبیاء فرمودند: خدا پیامبری پس از پیامبری فرستاد تا در وجود انسان‌ها دفینه‌ها و گنجینه های عقل ها را برانگیزد.
در قرآن کریم در سوره آل عمران آیاتی است که سفارش شده ،فرد هنگام بیداری در سحر برای تهجد و نماز شب و در هنگام بیرون رفتن و آمادگی برای عبادت ،زمانی که به آسمان و آنچه که در اطراف خود می‌بیند، نگاه می‌کند، بخواند:《 إِنَّ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ لَآیَاتٍ لِأُولِی الْأَلْبَابِ مسلما در آفرینش آسمانها و زمین و در پى یکدیگر آمدن شب و روز براى خردمندان نشانه‏ هایى [قانع کننده] است. الَّذِینَ یَذْکُرُونَ اللَّهَ قِیَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِهِمْ وَیَتَفَکَّرُونَ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلًا سُبْحَانَکَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ . همانان که خدا را [در همه احوال] ایستاده و نشسته و به پهلو آرمیده یاد مى کنند و در آفرینش آسمانها و زمین مى‏ اندیشند [که] پروردگارا اینها را بیهوده نیافریده‏ اى، منزهى تو پس ما را از عذاب آتش دوزخ در امان بدار》. در نگاه قرآن کریم، عبادت این افراد، بیداری آنها را به تفکر وصل کرد و مقدمه‌ی تفکری که قرآن بیان می‌دارد بر این اساس است که در تفکری که من به آن دعوت میکنم فرد باید اهل ذکر و توجه به خدا باشد. اهل توجه به خدا بودن خاصیتش این است که در هر آنچه که در آسمان و زمین آفریده شده تفکر میکنند، نام خدا می‌برند و تفکر می‌کنند و این تفکر منوط به سواد نیست ،اگرچه سواد در نگاه دینی از ارزش بالایی برخوردار است ولی اساس تفکر در بستر خداشناسی و عبادت تحقق پیدا می‌کند. و این تفکری که قرآن بیان می‌کند همان تفکری است که حضرت امام حسن عسگری می‌فرمایند؛ هیچ عبادتی مثل تفکر نیست. اگر مبنای تفکر عبادت نبود چه بسا فیلسوفان و دانشمندانی که صاحبان نظریه ها و تئوری های علمی هستند باید جلوتر و پیشرو در تفکر باشند ولی نیستند. البته سطح دانش می‌تواند زمینه ساز در یادگیری بهتر و ارتقاء برتر از آنچه تفکراتی معنوی و الهی به آن رسیده ، باشد. با این مقدمه ای که ذکر شد، جناب حجت الاسلام انصاری به بیان این مسئله پرداختند؛ که یکی از جلوه‌های کوچک و قابل توجهی که در تفکر آسمانی و وحیانی و قرآنی وجود دارد، انتقال از یک معنا و مفهوم ساده و اولیه به مفهومی بلیغ و عالی است که انسان از یک معنای قابل درک و لمس به معنای عالی‌تر ارتقاء پیدا می‌کند. معارف و آموزه های وحیانی در یک سطح نمی‌ایستند و در هر لایه ای یک معنا را برای انسان آشکار می‌سازند. گاهی اوقات در تفکر دینی و قرآنی عنایات بسیار خاصی است که نگاه دین به انسان می‌آموزد تا از معانی اولیه به معانی عمیقی دست یابد. به طور نمونه در قرآن کریم خداوند در آیه بیست و شش از سوره اعراف میفرماید:《یَا بَنِی آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَیْکُمْ لِبَاسًا یُوَارِی سَوْآتِکُمْ وَرِیشًا ۖ وَلِبَاسُ التَّقْوَىٰ ذَٰلِکَ خَیْرٌ ۚ ذَٰلِکَ مِنْ آیَاتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ یَذَّکَّرُونَ.اى فرزندان آدم! لباسى براى شما آفریدیم که اندام شما را مى‌پوشاند و مایه‌ی زینت شماست؛ امّا جامه‌ی پرهیزگارى بهتر است. این‌ها [همه] از آیات خداست، تا متذکّر [نعمتهاى او] شوند.》در ابتدا بیان می‌کند که لباسی برای شما فرستاده که زشتی های شما را می‌پوشاند؛ این یک معنی ساده و مفهوم قابل درک برای همه است. بلافاصله قرآن میخواهد رمزی از رموز تفکر را با انسان در میان بگذارد و میفرماید، لباس تقوی و پرهیزگاری بهتر است. این ارتقاء معانی و مفاهیم که قرآن به عنوان یکی از شگردها در آموزش خود به کار می‌برد ،همین است که از یک معنای ساده به معنای عمیق می‌رسد در حالیکه معنای اولیه هم با ارزش است و هم سکو و پله ای برای ارتقاء به معانی عمیق تر و دقیق‌تر است.

_____________

۱۴۰۰/۸/۲۶میبد
(ارتقاء معانی و مفاهیم در پرتو معارف آسمانی و وحیانی)
خلاصه جلسه دوم

با درود وحترام
پیرو مقدماتی که در منبر جلسه قبلِ جناب حجت الاسلام انصاری در مورد تفکر و شگردهای تربیتی قرآن در مورد اندیشیدن درباره تمام پدیده‌‌ها و آنچه که در آسمان‌ها و زمین است ، بیان شد؛ بحث بدان جا رسید که قرآن انسان‌ها رو به تفکر دعوت می‌کند و لازمه این تفکر سواد در معنای خواندن و نوشتن نیست ،چه بسا افرادی که بدون سواد به آن اندیشه های ژرف و لایه های درونی تعالیم الهی رسیده اند. و این نگاه دقیق و عمق نگری همان تفاوت میان دیدگاه انبیایی و دیدگاه بشری است و ذهن قرآنی باید به گونه ای باشد که از فضای ساده و حقایق ابتدایی به معانی عالی و برتر دست پیدا کند و با ذکر یک شاهد مثال قرآنی از سوره اعراف در مورد اینکه خداوند برای انسان‌ها لباسی فرستاد که زشتی های آنها را می‌پوشاند ،(این یک معنا ساده است) و بلافاصله میفرماید که لباس تقوی بهتر است . قرآن از یک مفهوم ظاهری به یک معنای عمیق باطنی اشاره می‌کند. بدین معنا که انسان علاوه بر رسیدگی به جسم ،به روح، معنویات، اخلاقیات و حتی نفسانیات خود نیز باید توجه داشته باشد. در شب دوم مجلس،جناب استاد انصاری، برای روشن تر شدن مطلب از دو شاهد مثال قرآنی دیگر نیز نام بردند از جمله در سوره فاطر ،آیه ‌ی نهم میفرماید: 《وَاللَّهُ الَّذِی أَرْسَلَ الرِّیَاحَ فَتُثِیرُ سَحَابًا فَسُقْنَاهُ إِلَىٰ بَلَدٍ مَیِّتٍ فَأَحْیَیْنَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا ۚ کَذَٰلِکَ النُّشُورُ. وخداست آن که بادها را بفرستد که ابرها را بر می‌انگیزد و آن ابر را ما به شهر و دیار مرده برانیم و به بارانش زمین را پس از مرگ (خزان) زنده گردانیم. حشر و نشر مردگان هم (به قیامت) همین گونه است.》 در این جا خداوند از یک مفهوم ساده که شاید فردی بارها در زندگی اش آن را تجربه می‌کند که همان بارش باران بر زمین های خشک است، فکر و اندیشه را به سوی قیامت و تفکر در آن سوق می‌دهد. و همچنین در سوره زخرف ،آیه‌ی یازدهم میفرماید:《 وَالَّذِی نَزَّلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً بِقَدَرٍ فَأَنْشَرْنَا بِهِ بَلْدَهً مَیْتًا ۚ کَذَٰلِکَ تُخْرَجُونَ .و آنکه از آسمان آبی به اندازه نازل کرد، پس به وسیله آن سرزمینی مرده را زنده کردیم، [و] همین گونه [درقیامت از گورها] بیرون آورده می شوید.》در این شاهد مثال نیز خداوند فکر انسان را از زنده شدن زمینِ مرده پس از باران ،به روز محشر و سر برداشتن از گورها رهنمون می‌سازد. و نمونه های بسیار فراوان دیگری که می‌توان از آنها در قرآن یاد کرد و بیشترین پدیده ای که در قرآن به اینگونه ذکر می‌شود، امر معاد است. به همین نمونه می‌توان به شاهد مثال دیگری غیر از قرآن اشاره کرد که وقتی دقیق نگاه می‌کنیم درمی‌یابیم که اگرچه آنچه در تعالیم الهی مبنی بر تفکر عمیق در پدیده‌‌ها ‌بیان شده است و چه بسا در تعالیم انبیاء دیگر نیز وجود داشته است و افرادی توانسته اند با بهره گیری از این نکته به معناهای عمیقی دست پیدا کنند ،از جمله ویکتور هوگو در کتاب 《 کارگران دریا》 از ماهیگیری حکایت می‌کند که برای یافتن صدف به عمق دریا می‌رود و در آنجا با سفره‌ماهی‌های بی رنگی روبرو می‌شود که فقط با لمس کردن می‌توان به حضورشان پی برد و زمانی که از آب بیرون می‌آید با خود فکر می‌کند که آیا در خشکی هم مانند دریا موجوداتی نامرئی یا بی رنگ هستند که فقط با لمس یا با حواس می‌توان به وجود آنها پی برد؟ ویکتور هوگو به زیبایی این ارتقاء از یک لفظ ساده به یک معنی پیچیده را به تصویر کشیده است. این تفکر آدمی را به درکی از جهان غیب می‌کشاند و همان دنیایی که خداوند میفرماید 《عالم پنهان》 و به لحاظ فکری در نظام دینی ملائکه، فرشته ها، اجانین، و موجوداتی که خلقتشان لطیف‌تر و نادیده‌تر است ،وجود دارند. و تفکر و تعقل در عالَم نیاز به درک عالی دارد نه تحصیلات عالی و این نوع تفکر و اندیشیدن بدست نمی‌آید مگر در تعالیم الهی و تفکر اولیایی و معارف انبیایی که این طرز نگرش و آگاهی را به انسان داده است.

_____________

۱۴۰۰/۸/۲۷ میبد
ارتقاء معانی و مفاهیم در پرتو معارف آسمانی و وحیانی.
(جلسه سوم)
عرض ادب و درود فراوان.
در دو جلسه گذشته از منبر، جناب حجت الاسلام انصاری مفهوم و معنای ارتقاء و درک مفاهیم وحیانی و آسمانی را با تعریفی از تفکر و اندیشه دینی شروع کردند و با شاهدمثال های قرآنی از جمله آیاتی از سوره‌های اعراف، فاطر و زخرف و همچنین شاهد مثالی از ادبیات کلاسیک جهان و کتابی از ویکتور هوگو، توجه مخاطبین را به درک روش تفکر و اندیشه از مفاهیم و الفاظ ساده به معنای عمیق و پیام نهفته در جان کلمات ،سوق دادند. برای تاکید و تفهیم بیشترِ مطالب پس از یادآوری مفاهیمِ شاهد مثال های قبلی قرآنی که در آنها خداوند از مفاهیم ساده و ابتدایی به معناهای ژرفی از جمله؛ تقوی، قیامت و معاد ،ذهن بشر را رهنمون می‌سازد، به ارتقاء مفاهیم در همین موارد یاد شده اشاره کردند و در جلسه سوم با عنوان کردن شاهد مثال دیگری از سوره فصلت ،آیه‌ی سی و نهم که خداوند میفرماید:《وَمِنْ آیَاتِهِ أَنَّکَ تَرَى الْأَرْضَ خَاشِعَهً فَإِذَا أَنْزَلْنَا عَلَیْهَا الْمَاءَ اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ ۚ إِنَّ الَّذِی أَحْیَاهَا لَمُحْیِی الْمَوْتَىٰ ۚ إِنَّهُ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ. و از جمله آیات قدرت الهی آنکه زمین را بنگری خشک و پژمرده که چون ما بر آن آب باران فرود آریم بردمد و گیاه برآورد و اهتزاز و نشاط و خرّمی یابد. باری، آن کس که زمین را زنده کند مردگان را هم زنده گرداند که او بر هر چیز قادر است》، بیان داشتند که قاعده و مبنا در آگاهی های دینی بر آگاه شدن جان و بال کشیدن اندیشه و ذهن است نه رکود و جمود ذهن. خداوند در قرآن کریم در ارتقاء معانی از لباس ظاهر به لباس تقوی و بعد قیامت و سپس ارجاع ذهن به مسئله معاد ،سعی می‌کند تا ارتقاء معانی را زیاد کند و انسان را به پله های بالاتر برساند و در آیات سوره فصلت پس از ذکر معاد ،ذهن و فکر انسان را به مسئله توحید و قادر بودن خداوند متعال بر هر چیزی می‌کشاند و از جهان مادی به جهان آخرت و به فضای الوهیت می‌برد. و جای بسی شگفتی است که فقط در یک آیه چنان این ذهن جولان پیدا میکند و اندیشه بال می‌گیرد که هیچ الگویی نمی‌تواند با این سطح ارتقاء برابری کند. و قرآن کریم‌ از پله های اول ،مخاطب را به پله های آخر می‌برد و این دیدگاه ارتقایی است.و همچنین به ذکر شاهد مثال‌هایی از شاعران بزرگ زبان و ادبیات فارسی همچون فردوسی ،سعدی ، مولوی و خیام پرداختند و برای نمونه اشعار و حکایاتی را از هر شاعر مرور کردند که در آنها شاعر نگاه ارتقایی و هدایت ذهن خواننده از مفاهیم عادی به مفاهیم عمیق معنوی و الهی را در قالب شعر به تصویر می‌کشد از جمله شعری از مثنوی مولوی:
از جمادی مُردم و نامی شدم
وز نما مُردم به حیوان برزدم
مُردم از حیوانی و آدم شدم
پس چه ترسم کی ز مردن کم شدم
حملهٔ دیگر بمیرم از بشر
تا بر آرم از ملایک پر و سر
وز ملک هم بایدم جستن ز جو
کل شیء هالک الا وجهه
بار دیگر از ملک قربان شوم
آنچ اندر وهم ناید آن شوم
این شعر یکی از نمونه های بارز ارتقاء از خاک به نطفه و سپس به عالم جنینی و بعد انسان شدن و مُردن تا آن زمان که به درجه ای برسد که ملائک به بال و پر او نمی‌رسند، است و ذهن را از پله‌های پایین به پله‌‌های بالا می‌برد و چه بسا همین نوع تفکر نیز برگرفته از تعالیم الهی و قرآنی است که شاعر با نگاه تیز بین و عمیق خود لفظ را از سطوح عادی به سطوح عالی معرفتی می‌رساند. متاسفانه امروزه نگاه دینی و تفکر معنوی در اذهان کم رنگ شده و جامعه دینی به این‌ بسط و محدودیت ذهنی عادت کرده است و به جایی رسیده ایم که باید به یکدیگر بگوییم التماس تفکر! التماس تعمق!

_____________

منبرهای آذر ۱۴۰۰

💠 هفتمین جلسه پژوهشهای دینی یک

دوشنبه ۱ آذر ۱۴۰۰

ساعت ۱۶:۴۵ تا ۱۸

💠 گروه پژوهشهای دینی ۱ مجموعه فرهنگی امام صادق علیه السلام میبد،

دستور جلسه؛
۱٫ بحث هفته
۲٫ پیگیری طرحهای جاری

🍀🍀🍀
میبد، مجموعه فرهنگی امام صادق(ع)، اتاق پژوهش
🔶 یادآوری؛ جلسه عمومی نیست.

🌐www.sheshom.net

_____________

🔷 سخنرانی
🔷 یزد، خویدک، حسینیه بزرگ خویدک (حسینیه پایین)
سه شنبه ۲ تا پنجشنبه ۴ آذر ۱۴۰۰

شبها ساعت ۱۹:۳۰ تا ۲۰:۱۵
موضوع:
مروری بر آیات قلبیۀ قرآن کریم

◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼

لینک پخش زنده (لایو) و تصویری در اینستاگرام
منبرها، کلاس و نشست ها- حسین انصاری:
https://instagram.com/menbar_ansari?i

_____________

💟 نشست های تفسیر موضوعی نهج‌البلاغه
🔶 موضوع:
«نقادی علی علیه السلام بر نقد دنیا» (بخش سوم)

(اولین جلسه در سال ۱۴۰۰)

💠 نیاز جامعه به محتوای نهج البلاغه بی پایان است.
💠 آغاز با زیارت شریف امین الله

🔶 زمان: سه شنبه ۲ آذر ۱۴۰۰

ساعت: ۲۱ تا ۲۱:۴۰

🔶 خیابان شهید رجایی، کوچه اهل السادات، انتهای کوچه، فرعی راست، پلاک ۳۰، خانه دکتر قاسمی

🔸یادآوری: جلسه عمومی است.

http://www.h-ansari.net/wp-content/uploads/2012/03/fatemeh92.jpg

_____________

آیات قلبیه قرآن ۱۴۰۰/۹/۲
( جلسه اول)
عرض ادب و احترام .
در دنیای کنونی امروز، کتاب‌هایی به بازار عرضه شده است که به آن کتابهای خاکستری می‌گویند. کتاب‌هایی که قابل اعتماد نیستند و از ارزش علمی بالایی هم برخوردار نیستند، اما جذب خوبی دارند .زیرا بخش عمده ای از این کتابها در حوزه روانشناسی است و اشخاص به قصد بهتر شدن رفتار و روابط خود از آن ها استفاده می‌کنند. مانند کتاب 《 چه کسی پنیر مرا جابجا کرد؟ یا قورباقه را قورت بده》 ؛ کتاب‌هایی که در حوزه انگیزشی نیز از آنها استفاده می‌شود . اما واقعیت این است که این کتابها مبنای درستی با آموزه های قرآن و اهل بیت ندارد و از فکر و اندیشه نویسندگان غربی تراوش شده است که هیچ سازگاری با تعالیم قرآن و تربیت اهل بیتی ندارد. اگر به دقت بنگریم در حوزه اخلاق، رفتارهای انسانی، شناخت نفس و صفات نفسانیات ،منبعی غنی تر از اهل بیت نیست . دریغ که در جامعه دینی اشخاص به متن قرآنی کلام عترت توجه نمی کنند در حالیکه فهم و بصیرت و بینشی که از قرآن و تعالیم الهی بدست می‌آید در ادیان دیگر کمتر حاصل می‌شود. از جمله در قرآن صفات و ویژگی های برجسته ای وجود دارد که هنوز بعد از گذر هزار و چهارصد سال بشر محتاج آنهاست .به تعبیر استاد بزرگوار حضرت علامه محمد رضا حکیمی طاب ثراه ؛صفات قلب و توصیفات قلب در قرآن، در هیچ کتاب آسمانی شبیه ندارد‌ نمونه در قرآن صفاتی برای قلب و نفس ذکر شده است که در این منبر با عنوان 《 آیات قلبیه قرآن》به تعدادی از این صفات اشاره می‌شود. در قرآن شصت ویژگی برای قلب و نفس بیان شده است که از این تعداد بیست پنج صفت برای نفس و سی نوع برای قلب است. برا مثال در آیه‌ی هشتاد و هشت و هشتاد و نه سوره شعراء میفرماید:《یَوْمَ لَا یَنْفَعُ مَالٌ وَلَا بَنُونَ روزى که هیچ مال و فرزندى سود نمى‏ دهد .إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ. مگر کسى که دلى پاک به سوى خدا بیاورد》؛منظور قرآن قلبی خالی از عیب و درست است نه قلبی معیوب و یا در مثالی دیگر در مورد تمجید و توصیف جناب عمار در آیه‌ی صدوشش سوره نحل میفرماید:《 مَن کَفَرَ بِاللّهِ مِن بَعْدِ إیمَانِهِ إِلاَّ مَنْ أُکْرِهَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالإِیمَانِ وَلَـکِن مَّن شَرَحَ بِالْکُفْرِ صَدْرًا فَعَلَیْهِمْ غَضَبٌ مِّنَ اللّهِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ. هر کس بعد از آنکه به خدا ایمان آورده باز کافر شد-نه آنکه به زبان از روی اجبار کافر شود و دلش در ایمان ثابت باشد (مانند عمار یاسر) بلکه به اختیار کافر شد و با رضا و رغبت و هوای نفس، دلش آکنده به ظلمت کفر گشت-بر آنها خشم و غضب خدا و عذاب بزرگ دوزخ خواهد بود》و حتی از صفات مذموم نیز،در قرآن یاد شده مانند صفت سنگدلی. چیزی که در جوامع نیز فراوان است و بسیاری از صفات دیگر که در ادامه منبرها به آن پرداخته می‌شود.

_____________

نقادی علی علیه السلام بر نقد دنیا۱۴۰۰/۹/۲
(جلسه اول)
با درود فراوان به جناب استاد انصاری و اظهار خوشحالی همراه با حمد و سپاس خداوند به منظور برگزاری مجدد جلسات نهج البلاغه .
در مباحث گذشته از نقد دنیا و نقادی مولا امیرالمؤمنین علیه السلام از دنیا سخن رفته بود و بیان شد که نقد دنیا به معنای داشته های دنیا است. در این نقد دو نگاه به دنیا وجود دارد : اول نگاهی که اظهار زشتی نسبت به دنیا دارد و نگاه دوم: که اظهار خوشبختی و زیبایی و پسندیده بودن دنیا دارد. اصولا نگاه‌ها یک سویه هستند یا تمجید کننده دنیا و یا تحقیر کننده دنیا و در این میان نگاه اهل دین معمولا نگاهی از روی مذمت و تحقیر است و افرادی نیز دنیا را نکوهش کرده‌ اند. و اما اصل بحث بر این مبنا است که بین نکوهش دنیا و نقد دنیا تفاوت است و این نکوهش در نگاه اول برخاسته از ذهن ما است اما باید در نظر داشت امام در موارد متعددی دنیا را تحسین کرده است . در حکمت ۱۳۱ نهج البلاغه آمده است که : حضرت شنید مردی دنیا را نکوهش می‌کند و حضرت پاسخ می‌دهند که: ای نکوهش کننده دنیا! آیا خودت فریفته دنیایی؟ آیا تو بر دنیا و دنیا بر تو جرمی مرتکب شده است؟ چه زمانی تو را سرگردان کرده است؟ … منظور حضرت از سوالها این است که در دنیا در کدام مخمصه افتادی که بد دنیا را میگویی؟ در واقع با این سوال‌ها حضرت نشان دادند که از این مذمت خوششان نیامده و با اصول فکری ایشان منافات دارد. در این حکمت حضرت از زیبایی های دنیا و محاسن تحسین برانگیز دنیا سخن گفتند و از عبارات زیبایی چون : دنیا خانه سلامت برای دنیا شناسان، سجده گاه دوستان خدا، فرودگاه وحی خداوند و ملک مقرب چون جبرئیل که در طول هزاران سال ،میلیون‌ها بار برای ابلاغ وحی به دنیا نازل شده است ، نمازگاه فرشتگان الهی مخصوصا فرشتگان دنیا، جایگاه تجارت دوستان خدا مانند اولیاء و انبیاء و صالحان که بهشت را سود بردند، دنیا سفره هدایت و معرفت و فضایی برای عبادت و بندگی خدا است ، یاد کردند. در این حکمت دیدگاه حضرت بر مبنای نکوهش مذمت بود و دشمنی با دنیا را شایسته اهل بصیرت و خرد نمی‌دانند. معتقدند دنیا را بشناس، فریب دنیا را نخور ولی زیبایی‌های دنیا را دریاب . خداوند به زبان دنیا در آیات با زبان تحسین بسیار سخن گفته است. دنیا و زیبایی هایش به همراه تمام آنچه که در آسمان و زمین است ،جلوه ای از جمال ذات خداوند است و این مذمت ندارد بلکه مدح دارد. آن نگاه مذمت مطلق و لجام گسیخته نسبت به دنیا عوارضی دارد که شاید مهم ترین آن یاس و ناامیدی است در حالیکه اهل معرفت در دنیا با آیات خدا و مظاهر صنع الهی به شور می‌آیند . به قول سعدی : به جهان خرم از آنم که جهان خرم از اوست / عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست.
در نتیجه باید گفت که نخست: مذمت مطلق و نکوهش دنیا با آیات دنیا سازگار نیست و چنین چیزی را در کلام مولا نمی‌توان انتطار داشت. دوم : مذمت و نکوهش بما هو و بالذات به اشیاء و پدیده ها نمی‌تواند تعلق بگیرد. دشت، دریا، کوهستان و آنچه در آسمان و زمین است نمی‌توانند به خودی خود مورد نکوهش قرار بگیرند چون به ذات خود زیبا هستند و آفریده های خداوند ستایش کنندگی دارند. اگر مذمت دارد از ذات آنها نیست بلکه از عوارض آنهاست به طور مثال : غم از دست دادن و غم فراق عزیزان، دوستان و خویشان اسباب آزردگی است و این از بدی ذات دنیا نیست بلکه از عوارض دنیاست‌ و یا در نعمتهای فانی دنیا مثل از،دست دادن جوانی، قدرت جسمی ،بینایی، شنوایی ،زیبایی از گذر عمر و فرتوت شدن است نه از ذات دنیا بلکه از عوارض دنیاست چون خودت فرتوت و پیر میشوی و این اسباب نکوهش میشود‌، پس مذمت به ذات تعلق نمی‌گیرد به عوارضش تعلق می‌گیرد. دنیا اگر مذمت شود به جهت بهره‌برداری منفی انسان از آن یا فریفته شدن و مغرور گشتن انسان به آن است. و مورد سوم : برداشت مذمت دنیا و نکوهش آن ریشه در تعریف و شناخت آن دارد. از کلمه دنیا دو معنای نزدیک و دور اراده می‌شود که معنای نزدیک همین دنیای مادی و قابل دسترس است و معنای دور ،دنیای اخروی و جهان واپسین و آخرت است . دنیا در قرآن با کلمه حیات آمده است و در بیشتر موارد کلمه حیات حذف شده است و کلمه دنیا جایگزین کلمه حیات شده است و به قولی ،صفت جانشین اسم شده است. ریشه کلمه دنیا از (دُنو) است و این معنا در آیات به معنی نزدیک است و دنیا مونث کلمه اَدنی است یعنی نزدیکتر که همان جهان قابل دسترس مد نظر است که البته جهان اول و دنیا، جهان مادی است. پس با توجه به لفظ و کاربرد کلمه دنیا باید به این نتیجه رسید که نمی‌توان همه جا دنیا را در معنای پست دانست مانند این آیه در قرآن :{إِنَّا زَیَّنَّا السَّماءَ الدُّنْیا بِزِینَهٍ الْکَواکِبِ ما آسمان نزدیک [= پایین‌] را با ستارگان آراستیم} و می‌بینیم در این آیه منظور از آسمان آن قسمت نزدیک و همان دنیا منظور است نه پستی و گر نه معنای صدر و ذیل آیه متناقض خواهد بود.

_____________

آیات قلبیه قرآن۱۴۰۰/۹/۳

(جلسه دوم)
عرض ادب و احترام خدمت جناب استاد انصاری.
در دنباله مبحث 《صفات قلبیه در قرآن 》،پس از مقدمه ای که در جلسه قبل از نامگذاری تعدادی آیات قرآن و نام بردن صفاتی که در قرآن کریم ذکر شده است ، که تقریبا نزدیک به شصت صفت در قرآن آمده است که از آنها سی صفت در مورد قلب و بیست و پنج صفت در مورد نفس است و جناب استاد چند صفت را با ذکر شاهد مثالی از قرآن بیان فرمودند و طرح بحث از طرف استاد به صورت کلی بیان شد و در این منبر به توضیحات کامل تری در مورد صفات قرآنی پرداختند ؛ از جمله اینکه آیات قرآن را می‌توان به نام های متعددی نامگذاری کرد. به طور مثال در قرآن قریب به پانصد و خرده ای، آیاتی وجود دارند که به آنها آیات فقهی می‌گویند و یا آیاتی که مربوط به ولایت اهل بیت علیه السلام هستند که به آنها آیات ولایت می‌گویند مانند آیه ای که مربوط به انفاق حضرت علی علیه السلام است که خداوند میفرماید:《إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاهَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاهَ وَهُمْ رَاکِعُونَ . سرپرست و دوست شما فقط خدا و رسول اوست و مؤمنانی [مانند علی بن ابی طالب اند] که همواره نماز را برپا می دارند و در حالی که در رکوعند [به تهیدستان] زکات می دهند. (آیه پنجاه و پنج سوره مائده: ترجمه انصاریان)و همچنین در آیه اِکمال که در سوره مائده ،آیه سوم میفرماید:《الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتی . امروز، دین شما را برایتان کامل‌کردم؛ و نعمت خود را بر شما تمام نمودم 》؛آیه اِکمال  از کامل‌شدن دین اسلام سخن گفته است. شیعیان بر این باورند که آیه اکمال درباره واقعه غدیر نازل شده و منظور از کامل‌شدن دین،اعلام ولایت و خلافت امام علی(ع) بر مسلمانان است. در قرآن آیات دیگری هستند که به آنها آیات نفسیه قرآن می‌گویند که در آنها صفات نفس بیان شده است و همچنین آیات قلبیه که در آنها صفات قلب بیان شده است و هدف این است که توجه ما را به آیات قرآن بیشتر کند. آیات قلبیه در قرآن به دو دسته تقسیم می‌شوند: بعضی از آنها قلب ممدوح، مطلوب و پسندیده را ذکر می‌کند مانند قلب سلیم،قلب منیب، قلب مطمئن، قلب خاشع و دسته دوم قلب ناپسند، مذموم و مردود است مانند قلب سنگدل ، قلب منکر و قلب عاری از ترحم . باید صفات پسندیده قلب را شناخت تا از صفات ناپسند فاصله گرفت. در قلب سلیم(قلب پاک) دو مسئله مهم است ؛ اول اینکه قلب سلیم باید از عیب مبرّا باشد که عیوب قلب زیاد است مانند تکبّر، حسد، بخل که اینها قلب را بیمار و معیوب میکنند و بخش دیگر قلب بی شرک است،قلبی که سراپا اطاعت و بندگی است، قلبی که توحید محض است مانند قلب آقا امیرالمؤمنین(ع) و خانم حضرت زهرا(س) و دیگر معصومین .انسان باید سعی کند این عیوب را برطرف کند تا به قلبی سلیم و پاک و بدون عیب برسد زیرا قلب سلیم مهمترینِ قلب هاست ،چون در قیامت به کار می‌آید، همان جایی که طبق فرموده قرآن نه مال و نه فرزند هیچکدام سود نمی‌دهند ، مگر کسی که قلبی پاک به سوی خدا آورده است، یعنی قلبی بی عیب و شرک.

_____________

آیات قلبیه قرآن ۱۴۰۰/۹/۴
(جلسه سوم)

با احترام و کسب اجازه از خدمت استاد بزرگوار.
موضوع صفات قلبیه قرآن ،مبحثی بسیار کاربردی و در عین حال بسیار جذاب که با بیان رسا و دلنشین جناب استاد، قابلیت توانایی فهم آن بیشتر شده است.
وقتی به مباحث قرآنی و اهل بیت (ع) می‌رسیم، متأثر می‌شویم که عمر باقی مانده برای رسیدن و دریافتن این همه نعمت و گنجینه بزرگ هدایت که اهل بیت علیه السلام برای ما در اختیار نهاده‌اند و در قرآن کریم به مباحث متعددی پرداخته که هنوز به بخشی از این معارف فهم و آگاهی پیدا نکرده ایم ، شاید کم باشد و همانطور که استاد اشاره کردند در مباحث جدید در حوزه نفس شناسی ،هیچ مکتب روانشناسی در تربیت نوع بشر به پای مکتب تربیتی قرآن و اهل بیت (ع) نمی‌رسد.
کدام مکتب آموزشی تربیتی می‌تواند با این درجه از آگاهی های شگفت آور تربیت کند و به انسان خاکی رشد و تعالی بدهد؟ اگر با دقت در تاریخ زندگی بشر، حتی تاریخ معاصر جستجو کنیم ،نمونۀ انسان‌هایی را که در کلاس نفس قرآن و اهل بیت تربیت شده اند ، هیچ کجا نمی‌توان یافت. این تربیت یافتگان دلیلی بر یکتایی مدرسه تهذیب نفس قرآنی اوصیایی است. زیرا کاری که قرآن و اولیای معصومین در تربیت قلب انجام می‌دهند، هیچ کجا نمی‌توان مشاهده کرد .
البته باید اشاره کرد‌ که برای مطالعه در بارۀ آیات قلبیه قرآن می‌توان به دائره المعارف بزرگ الحیاه ؛ این گنجینه بی‌مانند در جهان اسلام که در دوازده جلد توسط حضرت علامه محمد رضا حکیمی طاب ثراه و دو برادر بزرگوارشان در طول سی سال به رشته تحریر درآمده است ، (جلد هفتم صفحه ۲۶۵ به بعد) مراجعه کرد و با این آیات بیشتر آشنا شد. جناب استاد انصاری بزرگوار نیز از همین منبع مطالب را ذکر کرده اند و فرمودند که: صفات قلبیه که شامل صفات قلب ممدوح و صفات قلب مذموم می‌شود. در قرآن قلب سلیم قلبی بود که عاری از عیب و شرک باشد و همچنین انواع دیگری از صفات ممدوح قلب شامل قلب ذاکر است و قلب مُنیب که خداوند در قرآن میفرماید:《مَن خَشِیَ اَلَرّحمنَ بِالغَیب وَ جَاء بِقَلّبٍٍٍِِ مُنیبِ. اُدخُلوا بِسَلمِِ ذلِک یَومُ الخُلوُدِ؛ آن‌که در نهان از خدای بخشنده بترسد و با دلی توبه‌کار (باز) آید. به سلامت (و شادکامی) در آن (بهشت) درآیید (که) این روز جاوادنگی است》و قلب لَیِّن به معنای،قلبی نرم در برابر عنایات و آیات الهی است. خداوند متعال درباره یکی از ویژگی‌های قرآن کریم می‌فرماید: اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدیثِ کِتاباً مُتَشابِهاً مَثانِیَ تَقْشَعِرُّ مِنْهُ جُلُودُ الَّذینَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ ثُمَّ تَلینُ جُلُودُهُمْ وَ‌قُلُوبُهُمْ إِلى‏ ذِکْرِ اللَّه. بر اساس این آیه یکی از ویژگی‌های قرآن این است که وقتی اهل ایمان آیات آن را می‌شنوند، لرزه بر اندامشان می‌افتد و اثر انفعال درونی در پوستشان ظاهر می‌شود.قرآن کریم درباره مؤمن حقیقی نیز می‌فرماید: إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ إِذَا ذُکِرَ اللّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ. بر اساس این آیه، ویژگی انسان مؤمن این است که دلش با یاد خداوند می‌لرزد؛ بنابراین رقت قلب نشانه ایمان است.
و اما در ذکر انواعی از صفات مذموم قلب می‌توان از صفات ناپسند دیگری مانند ۱) قلب منکر که آیات و نشانه های الهی را منکر می‌شوند و ۲)قلب مریب و آن قلبی است که در شک و شکوک متحیر و سرگردان است و قرآن میفرماید: « وَارْتَابَتْ قُلُوبُهُمْ » و ۳)قلب قاسی وآن دلی است که به عقیده و ایمان نرم نمیشود و وعظ و ارشاد در آن تأثیری ندارد و از یاد خداوند رویگردان است و خداوند میفرماید:« وَجَعَلْنَا قُلُوبَهُمْ قَاسِیهً » و آخرین صفتی از قلب که استاد انصاری به تعبیر حضرت علامه حکیمی طاب ثراه بیان فرمودند ، قلب سنگواره یا قلب سنگ که در قرآن نیز خداوند از این قلب اینگونه یاد کرده است:《ثمَّ قَسَتْ قُلُوبُکُمْ مِنْ بَعْدِ ذَٰلِکَ فَهِیَ کَالْحِجَارَهِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَهً ۚ وَإِنَّ مِنَ الْحِجَارَهِ لَمَا یَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهَارُ ۚ وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا یَشَّقَّقُ فَیَخْرُجُ مِنْهُ الْمَاءُ ۚ وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا یَهْبِطُ مِنْ خَشْیَهِ اللَّهِ ۗ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ. سپس دل های شما بعد از آن [معجزه شگفت انگیز] سخت شد، مانند سنگ یا سخت تر؛ زیرا پاره ای از سنگ هاست که از آنها نهرها می جوشد، و پاره ای از آنها می شکافد و آب از آن بیرون می آید، و پاره ای از آنها از ترس خدا [از بلندی] سقوط می کند؛ و خدا از آنچه انجام می دهید بی خبر نیست》. در احادیث اهل بیت علیهم السلام برای سنگدل شدن آدمی، علل متعددی ذکر شده است از جمله غفلت از یاد خدا و ترک ذکر الله، ثروت اندوزی و ثروت پرستی، پرخوری. همچنانکه برای درمان سنگدلی و قساوت قلب نیز راههایی فرموده اند مانند یاد خدا بودن و به فکر گرسنگی مسکینان بودن و محبت با یتیمان ورزیدن.
آنچه به صورت خلاصه بیان شد گوشه ای از انواع قلب بود که در قرآن آمده و انسان می‌تواند خود را از صفات مذموم با ذکر خدا ، انفاق، محافظت بر اوقات نماز و همچنین انس با ادعیه و آیات قرآن صاحب قلبی سلیم و خاشع کند و به راستی که در جامعه و گرفتاریهای کنونی برای رها شدن از رذیلت های اخلاقی و دست یافتن به آرامش روحی و فضیلت های اخلاقی ،هیچ مکتبی بالاتر و افضل تر از مکتب قرآن و اهل بیت نیست.

_____________

🔷 سخنرانی

🔷 میبد، میدان نماز (محمودآباد)، مسجد دوازده امام (ع)

جمعه ۵ آذر ۱۴۰۰

شبها ساعت ۱۸:۱۵ تا ۱۹

موضوع:

بررسی وصف «اثنا عشری» یا «دوازده امامی» در مذهب و تاریخ
◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼

لینک پخش زنده (لایو) و تصویری در اینستاگرام
منبرها، کلاس و نشست ها- حسین انصاری:
https://instagram.com/menbar_ansari?i

_____________

بررسی وصف 《 اثنا عشری》 یا 《 دوازده امامی》در مذهب و تاریخ
۱۴۰۰/۹/۵

با احترام و آرزوی توفیق روز افزون برای جناب حجت الاسلام انصاری.
بر طبق بیانات ایشان ،بحث در بارۀ عنوان «شیعه اثنا عشری» یکی از مباحث ارزشمند و یکی از اوصاف قطعی در مذهب ما است که نظام فکری و اعتقادی شیعیان دوازده امامی را هدایت می‌کند. وصف دوازده امامی، در حقیقت خط مشی و استراتژی شیعۀ اصیل را تعیین می کند. زیرا در تاریخ مذهب شیعه و جریانات تشیع ،یک انشعاباتی در طول زمان پدید آمد. نخستین انشعاب کنندگان، کیسانیه بودند؛ کیسانیه فرقه‌ای مذهبی و از اولین انشعابات شیعی است. اعضای این فرقه خود را به مختار ثقفی که به همراهی شیعیان کوفه، انتقام سختی از قاتلان امام حسین(ع) گرفت خود رامنتسب می کردند. فرقۀ کیسانیه با همان سرعتی که در تاریخ پدید آمده بود در دل تاریخ، خاموش شد و از میان هم رفت. پس از آنان، نوبت انشعاب جدیدی با نام زیدیه رسید که به پیروی از زیدبن علی بن حسین اعتقاد داشته و شیعه چهار امامی هستند. در حال حاضر تقریبا نیمی از مردم یمن زیدی هستند. در کنار این انشعابات انحرافی که در مسیر مذهب رخ داده بود تشیع اصیل با نام امام جعفر صادق علیه السلام با عنوان شیعه جعفری شناخته می‌شد. در سالهای پسین نیز گروهی از شیعیان جعفری در ادامه روند تاریخی مذهب دچار تزلزل و انقلاب شدند و به امامت اسماعیل فرزند امام صادق(ع) معتقد شدند در حالیکه اسماعیل در زمان حیات پدرش امام صادق (ع) درگذشته بود. بعد از امام موسی بن جعفر علیه السلام نیز انشعاب دیگری رخ داد و جمعیتی با نام واقفیه پیدا شدند که هفت امامی بودند و بر امامت وحصرت کاظم(ع) توقف کردند. واقفیه نیز در گذر زمان از میان رفتند و هواداری برایش نماند. در این میانه مهم ترینِ فرقه های انشعابی، مذهب اسماعیلیه بود که هنوز هم جمعیت شناخته شده ای در جهان هستند. هم اکنون اسماعیلیه در هند ،انگلستان و نقاطی از کشورهای عربی وجود دارند. همچنانکه امروزه بخش عمده ای از آنها با اسم بُهره یا بُهره‌ها، که نام گروهی از اسماعیلیان در هند است، شناخته می‌شوند. اما بعد از این فرقه های شیعه که نام برده شد کسانی که به امامت امام رضا علیه السلام ایمان آوردند ،دوازده امامی ماندند و بی دلیل نیست که اهل بیت(ع) می‌فرمایند؛ مولودی با برکت تر از امام رضا (ع) نبود. به همین دلیل شیعه ای که دوازده امام را قبول دارند باید شیعه اثنا عشری گفته شود تا مشخص شود که به دوازده امام به عنوان وصی حق و حاکم بر جامعه اسلامی معتقد هستند ، هر چند امروزه شیعیان زیدیه در یمن و اسماعیلیه در کشورهایی مثل یمن زیاد هستند.
از طرفی دیگر، فرقه ها و کسانی مانند غالیان و علویان در بخش هایی از ترکیه، سوریه، لبنان و عراق و ایران حیات فرهنگی دارند. اینان با آنکه حضرت علی علیه السلام را وصی پیامبر اکرم (ص) می‌دانند و به ظاهر جزیی از جمعیت شیعه محسوب می شوند اما به لحاظ پذیرش غالب فقهای شیعه ،جزءجامعه شیعه اثنا عشری نیستند.
در تاریخ ادبیات فارسی ،عطار نیشابوری در اثر خود؛ کتاب تذکره الاولیاء ابتدا می‌کند به نام امام جعفر صادق علیه السلام و در آغاز کتاب عظمت جایگاه حضرت و نقش ایشان در معرفت و تهذیب نفس و سیر و سلوک را بیان می‌کند و می‌نویسد که از امام جعفر صادق علیه‌السلام اسم میبرم و ذکر فضیلت ها و بزرگی امام کفایت می‌کند که مرا از بقیه پیشوایان اسم برم زیرا ذکر یکی ،ذکر دوازده است و وقتی از عظمت ایشان گفتم یعنی از حضرت علی (ع) تا حضرت مهدی(عج) را به عظمت یاد کرده‌ام. عبارت عطار این است: «چون ذکر او کرده آمد، ذکر همه بود. نبینی که قومی که مذهب او دارند، مذهب دوازده امام دارند؟ یعنی یکی دوازده است و دوازده یکی.» این تعبیرات، نشان دهنده آن است که مسئله دوازده امام ، برای جامعۀ معاصر شیخ عطار، امر بسیار شناخته شده و موکدی بوده است.
در تفسیر و تاویل آیاتی از قرآن نیز نمونه هایی دائر بر تاکید و تایید وصف دوازده امامی/اثنا عشری وجود دارد. مانند آیه‌ی ۱۶۰ ازسوره اعراف که خداوند میفرماید:《وَقَطَّعْنَاهُمُ اثْنَتَیْ عَشْرَهَ أَسْبَاطًا أُمَمًا ۚ وَأَوْحَیْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ إِذِ اسْتَسْقَاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِبْ بِعَصَاکَ الْحَجَرَ ۖ فَانْبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَهَ عَیْنًا ۖ قَدْ عَلِمَ کُلُّ أُنَاسٍ مَشْرَبَهُمْ . و قوم موسی را به دوازده سبط منشعب کردیم که هر سبطی طایفه‌ای باشند. و چون امت موسی (در آن بیابان بی‌آب) از او آب طلبیدند به موسی وحی کردیم که عصای خود را بر سنگ زن، پس دوازده چشمه آب از آن سنگ جوشید و جاری شد، هر قبیله آبشخور خود را دانستند». در کلام اهل‌بیت‌ (ع)این دوازده چشمه به صورت نمادین، سمبلی است برای دوازده امام و همچنین در آیه ۳۶ سوره توبه میفرماید: «إِنَّ عِدَّهَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللهِ اثْنا عَشَرَ شَهْراً فِی کتابِ اللهِ یوْمَ خَلَقَ السَّماواتِ وَالأَرْضَ. یق

یناً شماره ماه ها در پیشگاه خدا از روزی که آسمان ها و زمین را آفریده در کتاب [علم] خدا دوازده ماه است». جابر جعفی می گوید: از امام باقر (علیه السلام) درباره‌ی تأویل این کلام خدای عزّوجلّ، پرسیدم. سرورم نفس راحتی کشید و سپس فرمود: «ای جابر! امّا منظور از سنّت، جدّم رسول خدا (صلی الله علیه و آله) است و ماه‌های آن دوازده تاست. پس او امیرمؤمنان، تا حسن و حسین و تا پدرم علی زین‌العابدین و تا من و تا پسرم جعفر و پسرش موسی و پسرش علی و پسرش محمّد و پسرش علی و تا پسرش حسن و تا پسرش محمّد هادی مهدی، دوازده امام و حجّت‌های خدا در میان خلقش و امنای او بر وحی و علمش هستند.
نمونه دیگر در اثبات مطلع بودن شیعه از وجود دوازده امام، و بکارگیری این لقب از زمان پیامبر(ص) در کتب شیعه ما حدیث شریف لوح است که حضرت زهرا سلام الله علیها از روی لوح آسمانی برای جابر بن عبدالله انصاری متن حدیث را تلاوت کردند این حدیث با توجه به مقبولیت سند و فراوانی نقل آن در منابع مختلف، جایگاه ویژه‌ای در اثبات امامت و ولایت ائمه شیعه دارد. ویژگی این حدیث، ذکر نام همه جانشینان رسول خدا(ص)، از امام اول امام علی(ع) تا امام دوازدهم امام مهدی(ع) است. و نمونه شگفت آور دیگری در این باره، حدیثی از حضرت رسول (ص) است که فرمودند:: اِنَّ هذا الْاَمْرَ لَا یَنْقَضِی حتی یَمْضِیَ فِیهِمْ اثْنَا عَشَرَ خَلِیفَهً. و سپس،فرمودند: کلهم من قُرَیْشٍ. اسلام پیوسته عزیز خواهد بود تا دوازده خلیفه بر مسلمانان حکومت کنند»، سپس فرمودند«تمام آنها از قریشند». این حدیث به حدیث خلفای اثنی عشری نیز معروف است و افرادی مانند سیوطی که از علمای اهل سنت در قرن هفتم میباشد در تاریخ الخلفاء تلاش کرده تا فهرست نام دوازده خلیفه بعد از پیامبر را تکمیل کند، لذا اسامی افرادی چون ابوبکر و عمر و عثمان و معاویه و هشام و عمر عبدالعزیز و…را در لیست گنجانده و سعی کرده با حذف کسانی معلوم الفساد مانند یزید و مهدی عباسی، فهرستی قابل قبول را فراهم بیاورد ولی در نهایت نیز موفق به این کار نشده است و در نام بردن از نفر آخر لیست، در می ماند. (تاریخ الخلفاء، ص۲۱۰)
خلاصه کلام اینکه شیعه اصیل خود را اثنا عشری/ دوازده امامی می داند و معتقد است که تعیین امامت پیشوایان مذهب به نص بسته است. همانگونه که پیامبر در روز غدیر با وصی قرار دادن حضرت علی (ع) و ایشان حضرت امام حسن(ع) را و …تا آخر معتقدند.
این روایت نیز که در کتب اهل سنت نیز وجود دارد با هیچ محاسبه‌ای در تاریخ اسلام قابل تبیین نیست مگر انطباق بر عقیده شیعیان. امری که تاکید بر حقانیت دیدگاه مذهب تشیع امامی اثناعشری است. تا جاییکه حتی برخی از شارحان حدیث اهل سنت که معمولا به دنبال توجیه کردن روایت های دشوار جهستند، نمی‌توانند فهرست این دوازده جانشین را بر وفق عقاید اهل سنت درست و رفع و رفو کنند. و این امر یکی از عنایات خاص الهی به اهل بیت ع و گفتمان امامت شیعی است.

_____________

💠 هشتمین جلسه پژوهشهای دینی یک

دوشنبه ۸ آذر ۱۴۰۰

ساعت ۱۶ تا ۱۷:۱۵

💠 گروه پژوهشهای دینی ۱ مجموعه فرهنگی امام صادق علیه السلام میبد،

دستور جلسه؛
۱٫ بحث هفته
۲٫ پیگیری طرحهای جاری

🍀🍀🍀
میبد، مجموعه فرهنگی امام صادق(ع)، اتاق پژوهش
🔶 یادآوری؛ جلسه عمومی نیست.

🌐www.sheshom.net

_____________

💟 نشست های تفسیر موضوعی نهج‌البلاغه
🔶 موضوع:
«نقادی علی علیه السلام بر نقد دنیا» (بخش چهارم)

(دومین جلسه در سال ۱۴۰۰)

💠 نیاز جامعه به محتوای نهج البلاغه بی پایان است.
💠 آغاز با زیارت شریف امین الله

🔶 زمان: سه شنبه ۹ آذر ۱۴۰۰

ساعت: ۲۱ تا ۲۱:۴۰

🔶 خیابان شهید رجایی، کوچه اهل السادات، انتهای کوچه، فرعی راست، پلاک ۳۰، خانه دکتر قاسمی

🔸یادآوری: جلسه عمومی است.

http://www.h-ansari.net/wp-content/uploads/2012/03/fatemeh92.jpg

_____________

نقادی علی علیه السلام بر نقد دنیا ۱۴۰۰/۹/۹
(جلسه دوم، بخش چهارم)

عرض ادب و درود خدمت جناب حجت‌الاسلام انصاری.
در دومین جلسه از جلسات نهج البلاغه و در ادامه مبحث نقادی دنیا در کلام و دیدگاه امیرالمؤمنین علیه السلام ، پس از مرور مبحث جلسه گذشته مبنی بر اعتراض حضرت به فردی که دنیا را نکوهش می‌کرد و بیان زیبایی‌های دنیا در کلام آن حضرت و همچنین ذکر ریشه کلمه دنیا که جناب استاد انصاری فرمودند : دنیا اگر از ریشه (دنو) باشد به معنای نزدیک و منظور همین دنیایی است که در آن زندگی میکنیم و اگر از ریشه (دنی) باشد به معنای پست . و از آنجایی که دنیایی که آفریده خداوند است هرگز پست و حقیر نیست ، نمی‌توان لفظ دنیا را به پست معنا کرد. و در پایان بر طبق خطبه صدوسی و یک نهج البلاغه سه دیدگاه بیان شد : نخست آنکه مذمت مطلق دنیا با آیات قرآنی مربوط به دنیا سازگار نیست. دوم: مذمتی در ذات دنیا نیست بلکه از عوارض امور دنیا است مانند پیری که یک روند سیر طبیعی است و ربطی به ذات دنیا ندارد بلکه از عوارض دنیاست‌. سوم: دریافت معنا از کلمه دنیا بسته به نوع کاربرد آن در مواردی که استفاده شده است، معنای پستی و حقارت ندارد. به طور مثال در آیه‌ شریفه که خداوند میفرماید:(إِنَّا زَیَّنَّا السَّمَاءَ الدُّنْیَا بِزِینَهٍ الْکَوَاکِبِ) منظور از دنیا همین جهان قابل دسترس و نزدیک است نه جهان پستی.
سپس در ادامه این جلسه دو مطلب از حسینعلی کیخا صاحب مقاله نامبرده، در تصحیح نگاه مذمت مطلق دنیا مطرح شد، نخست اینکه نگاه حضرت مذمت مطلق دنیا نیست زیرا گاهی در کنار نکوهش دنیا ، آن را در خطابه هایشان تحسین کرده اند. بلکه در واقع، دلبستگی‌ها و تعلقات روحی به دنیاست که پیامدهای ناگوار و تبعات سوئی به دنبال دارد و ثانیاً مخاطبین حضرت در هنگام مذمت دنیا، ناکثین، مارقین و قاسطین هستند و آن حضرت از نوع نگرش آنها به دنیا بیزار و متنفرند و دید آنها را مورد سرزنش قرار داده است.
استاد یادآور شدند که این دو دلیل، جای مناقشه جدی دارد. زیرا صاحبان نظریه مذمت مطلق دنیا نیز، تحسین دنیا در کلام امیرالمؤمنین را انکار نمی‌کنند با این تفاوت که اصل را در کلام مولا(ع) بر مذمت و تحقیر دنیا می‌دانند و در نتیجه عبادت خدا و استفاده بهینه از دنیا را سبب پوشش زشتی دنیا می‌شمارند و در مورد دلیل دوم دائر بر اینکه حضرت از امثال معاویه و ناکثین و قاسطین به عنوان نمادهای دنیاپرستی و کسانی که دنیا را اسباب بی‌دینی خود قرار داده اند ، مطرح می کنند؛ گفتند که با این توجیه ها نمی‌توان دایره گفتمان امام(ع) را محدود کرد در حالیکه بیان حضرت عام و جایگاه حکیمانه حضرت سترگ است و چنین توجیهی به دلایل منطقی و قواعد زبانی پذیرفته نیست و نمی‌توان عبارت‌های ایشان را محدود به افراد خاص از جمله طلحه و عایشه و دیگران… دانست زیرا سخنان ایشان جنبه همگانی دارد.
نکته دیگری که در ادامۀ بحث، توسط استاد بیان شد ؛ نگرش متنوع امام علی علیه السلام به دنیاست. به گونه ای که نگرش به دنیا را در نهج‌البلاغه در چند بخش می‌توان دسته بندی کرد.
مورد اول: دربارۀ دنیا : گاهی امیرالمؤمنین(ع) توصیف و تحسین دنیا را نقادی کرده است و درباره شناخت حقیقت و چگونگی و ارزش و توصیفات دنیا سخن می‌گوید و درباره ذاتیات آن به مخاطبانش آگاهی‌های لازم را ارائه می‌دهد و آنان را با حقایق مرتبط با دنیا آشنا می‌سازد.
تصویر های سودمندی در این زمینه در خطبه ۸۳ و همچنین خطبه ۱۱۳ نهج البلاغه به وضوح بیان شده است. و آنچه در اینگونه خطبه ها ذکر می‌شود بیان حقیقت درباره دنیاست. در این خطبه دنیا سرایی برای کوچ است و بسی دلفریب، نمود بودهایی است که عیب بزرگ آنها این است که مقطعی هستند و ماندگار نیستند. و اینها مذمت نیست بلکه بیان حقیقت دنیاست. یعنی دنیا سرایی است که اگر آن را نشناختی فریب آن را میخوری.
دنیا در مقایسه با آخرت بی مقدار است زیرا اضدادی مانند تلخی با شیرینی، وصال با فراق… در این دنیا جمع شده است. خداوند آن را برای دوستانش انتخاب نکرده است. پس این نگرش های متنوع را باید بفهمیم تا دریابیم که کلام حضرت نقادی نقد دنیا و بیان حقیقت دنیاست نه مذمت آن. زیرا دنیا ناپایداری و فریبندگی را با هم دارد و اساس هدایت بشر در طول قرون بر همین اصل استوار است که دنیا سرای باقی بودن و جاودانه ماندن نیست.

_____________

💟 نشست های قرآنی
🔶 موضوع:
اجمالی در دانشنامه قرآنی معاصر

🔶 چهار شنبه ۱۰ آذر ۱۴۰۰

ساعت: ۱۷:۴۵ تا ۱۸:۳۰

🔶 یزد، منزل مرحوم حاج عبدالخالق نیک‌محضر، آدرس محفوظ

🔸یادآوری: به دلیل جابجایی و محدودیت، جلسه عمومی نیست.

🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
لینک پخش زنده (لایو) و تصویری در اینستاگرام
منبرها، کلاس و نشست ها- حسین انصاری:
https://instagram.com/menbar_ansari?i

_____________

گزارشی از نشست قبلی

۱۴۰۰/۱۱/۸ شهر سرکان ،نشست قرآنی

با اجازه از محضر استاد بزرگوار.
پیرو مباحث جلسه قبل ،مبنی بر «لازم و ملزوم بودن پرستش و نیایش» ، بحث بدان جا رسید که پرستش و نیایش دو امر جداگانه ولی غیر قابل تفکیک هستند . هر پرستشی نیازمند ارتباط و راز ورزی است و هر دعایی به نوعی پرستیدن معبود است. از نگاه قرآن فهمیده می‌شود که این نیاز اختصاص به زمان سختی ندارد و قرآن کریم‌ در آیاتی به عنوان مذمت یاد می‌کند که هر گاه دچار مشکل می‌شوید خدا را یاد می‌‌کنید. مثال قرآن، سوارانی است که بر کشتی نشسته‌اند و زمانی که موج ها حمله ور می‌شوند، خدا را مخلصانه می‌خوانند و هنگامی که به خشکی می‌رسند، اولین چیزی که از یاد می‌برند، دعا است. نیایش مخصوص انسان گرفتار نیست بلکه انسانی که در آرامش و آسایش نیز زندگی می‌کند، این انسان نیازمندِ تعظیم، خشوع و نیایش است. در تمام تمدن های بشری می‌توان ردپایی از از نیایش را یافت. دعا در سراسر تمدن انسانی و تمام فرهنگ‌ها و ادیان وسیله ای برای تحقق آرزوها، آرمان‌ها، درخواست‌ها و درمان آسیب‌های بدنی بوده است و نیایش را قرآن یک امر فطری می‌داند و در سوره (روم/ آیه ۳۰) خداوند میفرماید: فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ .: (پس روی خود را به جانب دین معتدل و حنیفی کن که مطابق فطرت خداست ، فطرتی که خدا بشر را بر آن آفریده و در آفرینش خدا دگرگونی نیست ، این است دین مستقیم ولی بیشتر مردم نمی دانند.) از دیدگاه قرآن انسان موجودی کمال طلب است و افرادی که با عشق به این ودیعه‌ی فطری توجه نکرده‌اند، زمانی که به طور طبیعی دچار ابهام، یأس، سرخوردگی، بلا و مصیبت شده و یا حتی به مرگ نزدیک می‌شوند، این فطرت خداجویی بروز می‌کند و به این امر فطری برمی‌گردند.
به طور کلی نیایش قرآن بر سه قسم است: اولین مورد، نیایش بر پایه‌ی درخواست و طلب است. دومین مورد ،نیایش اعتراف آمیز که در آن چیزی درخواست نمی‌شود و فقط اظهار عجز،ندامت و فقر است. و مورد سوم ، نیایش شِکوِه آمیز و معترضانه است.
بیشترین ادعیه‌ی قرآن در این سه وجه است ولی بسامد نیایش درخواستی و بر حسب طلب، بیشترین بسامد را در قرآن به خود اختصاص داده است.
دومین مورد که در این نشست بیان شد ،اینکه : انسان با دعا یک تعامل دو طرفه با خدا برقرار می‌کند. او خدا را می‌خواند و خدا او را رشد و تکامل می‌دهد و با این کار ،توجه خاص خدا را به خود جلب می‌کند. دعا و نیایش ، نیازِ انسان طالب رشد است و آدمی با دعا به رشد و تکامل می‌رسد. ذکر این نکته ضروری است که دعا نیاز به ژرف بینی دارد و اگر شعور و ژرف اندیشی همراه دعا باشد، نشانگر بصیرت و شناخت دعا کننده است.
قرآن کریم از مجموعه‌ی نیایش ها ،نماز را به عنوان مهمترین و باارزش‌ترین نیایشِ همراه با پرستش مطرح می‌کند و به همین جهت در روایات نماز ستون دین است و در قرآن بر آن تاکید شده است. نماز یک مدل مشترک و عالی از پرستش و نیایش و عالی ترین نحوه سپاس‌گزاری است. روح نمازموجب توحید شناسی می‌شود. خداوند در قرآن(سوره منافقون آیه نهم ) میفرماید :《 یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُلْهِکُمْ أَمْوَالُکُمْ وَلَا أَوْلَادُکُمْ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ وَمَنْ یَفْعَلْ ذَلِکَ فَأُولَئِکَ هُمُ الْخَاسِرُونَ :اى کسانى که ایمان آورده‏ اید [زنهار] اموال شما و فرزندانتان شما را از یاد خدا غافل نگرداند و هر کس چنین کند آنان خود زیانکارانند》.در این آیه اشاره مستقیم به روح نیایش و پرستش( نماز) دارد و انسان را از غفلت بر حذر می‌دارد و چه بسا عالی ترین وجهه نیایش همان نماز است.
در قرآن ۳۲۰ آیه با «ربنا» شروع می‌شود و حدود چهل مورد نیایش غیر مستقیم وجود دارد. مانند «اهدنا الصراط المستقیم»، و اگر به تناسب حساب شود ، در می‌یابیم که قرآن برای مبحث نیایش، چه اهمیت و ارزش ویژه ای قائل شده است.

_____________
🔸

💠 سومین جلسه پژوهشهای دینی ۲
چهارشنبه ۱۰ آذر ۱۴۰۰

ساعت ۱۹ تا ۲۰:۱۵
💠 گروه پژوهشهای دینی ۲ خانه شادروان دکتر قاسمی،

دستور جلسه؛
۱. یادکرد آیت الله ملکی میانجی (رضوان الله علیه)، از شخصیت های تفکیکی معاصر
۲. مباحث کارگاهی و پیگیری طرحها
۳. پذیرایی و صرف شام

 

🔶 یادآوری؛ جلسه عمومی نیست.

🌐www.h-ansari.net

http://www.h-ansari.net/wp-content/uploads/2018/09/IMG_20180905_142651_892.jpg

_____________

نشست قرآنی ۱۴۰۰/۹/۱۰
عرض ادب و آرزوی سلامتی و توفیق روز افزون برای جناب حجت الاسلام انصاری.

به دنبال مباحث مطرح شده در نشست قبلی و توضیحاتی در مورد پرستش و نیایش و همچنین ذکر محتوای نیایش که بر سه قسم بود:
– نیایش درخواستی و مطالبانه
– نیایش اعتراف آمیز
– نیایش گلایه آمیز
استاد بیان فرمودند که هر سه بخش را خدای متعال در مقام عبودیت و نیایش پذیرفته و برایش ارج قائل شده است. از طرفی موضوعات مادی کمتر در نیایش‌های قرآنی وجود دارد و بیشتر خواسته های معنوی مانند علوّ درجات مورد درخواست است.
قرآن ضمن اشاره به کلام اهل نیایش‌ ، از کسانی که فقط دعاهای مادی داشته و تنها مسائل مادی را از خداوند درخواست دارند، سخنی به میان نیاورده است ولی انسانهایی را که فقط طالب دنیا هستند مورد نقد قرار داده و از آنان انتقاد می‌کند و میفرماید: «و ما له فی الآخره من نصیب» آنها در آخرت بهره ای ندارند. در عوض وعده می دهد کسانی که هم در دنیا و هم در آخرت از خدا حسنه خواسته اند، خداوند اجابتشان می‌کند و در هر دو سرا به آنان پاداش عنایت می‌کند.
آیه ۲۰ از سوره شوری میفرماید: «مَنْ کَانَ یُرِیدُ حَرْثَ الْآخِرَهِ نَزِدْ لَهُ فِی حَرْثِهِ ۖ وَمَنْ کَانَ یُرِیدُ حَرْثَ الدُّنْیَا نُؤْتِهِ مِنْهَا وَمَا لَهُ فِی الْآخِرَهِ مِنْ نَصِیبٍ .هر کس حاصل کشت آخرت را بخواهد ما بر تخمی که کاشته می‌افزاییم و هر که تنها حاصل کشت دنیا را بخواهد او را هم از آن نصیب می‌کنیم ولی در آخرت (از نعمت ابدی آن چون نخواسته) نصیبی نخواهد یافت.»
نیایش‌هایی که جنبه اعترافی دارد، سبب آرامش خاطر و تسلای روح می‌شود و در انسان حس جبران پذیری خطا را پیش می‌آورد و انسان در حال اعتراف، احساس می‌کند که خدا کاستی های او را جبران کرده و سیاهی‌‌های روحی اش برطرف می شود .این حس جبران پذیری برای انسان، بسیار ارزشمند است ، زیرا هم تخلیه است و هم تحلیه. این حالت از نیایش، هم دل را پاک می‌گرداند و هم آراسته و زینت می‌کند و اهل معرفت به هر دو توجه دارند.
نه فقط اعتراف به گناه و نه تنها اظهار ندامت بلکه همین کوچک دیدن خود در مقابل خدا حالی است که سبب طهارت نفس می‌شود. اظهار حقارت در پیشگاه خدا منجر به رشد آدمی می‌شود با آنکه گاهی اصلا بیان گناه خطا در میان نیست و تنها القاء بزرگی و عظمت خداوند در دعا لحاظ شده است مانند بندهای آغازین در دعای کمیل.
در مورد نیایش شکوه آمیز و گلایه مندانه نیز باید گفت که شماری از این نیایش‌ها اتمام حجت است و به منزلۀ هشداری برای سایرین است، مانند آیه ۳۰ در سوره فرقان که خداوند میفرماید: «وَقَالَ الرَّسُولُ یَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هَٰذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا. در آن روز رسول (به شکوه از امت در پیشگاه رب العزّه) عرض کند: بارالها (تو آگاهی که) امّت من این قرآن را به کلّی متروک و رها کردند.» این شکایتی است که پیامبر به درگاه خدا می‌برد از مهجور نهادن قرآن و از طرفی دیگر شکوه یا رازگویی با خدایی که حلیم و سمیع است ،آرامش‌بخش نهاد نا‌آرام بشر است.
در آیات قرآن، خداوند مستقیماً مخاطب نیایش بشر است و می‌خواهد راه ارتباط خود را به بشر بیاموزد و نکته جالب در دعاهای قرآنی این است که واژه‌ها و جنس سخن ها در دعاها ساده ، ملموس ، کوتاه و بدون ابهام است . واژه‌های دعا سنگین و ثقیل نیست و آشکارا بیان خواست‌ها و نیازهای شخصِ دعا کننده است و سخن ها ساخته و پرداخته خود اوست. در دعاهای قرآنی استفاده از کلمات پیچیده در کار نیست بلکه فرد می‌تواند آنچه را که می‌خواهد و در دل دارد به سادگی هر چه تمامتر بیان کند.
در قرآن هیچ واژه ای که نشان دهد خدایی که با او حرف میزنیم از ما دور است وجود ندارد. در قرآن همۀ نداها، ندای نزدیک است و علت این است که به بنده بفهماند خدا دور نیست بلکه از رگ گردن به تو نزدیکتر است .
هم قصه نا نموده دانی / هم‌نامه نانوشته خوانی
برای دریافتن آداب نیایش و دعا ،کافی است به نیایش‌هایی که از زبان انبیاء مطرح می‌شود، نگاه کنیم. آنها در دعاهای خود از واژه‌هایی مانند ربّنا استفاده می‌کردند، علتش این است که این ربوبیّت راه ارتباطی با خدا است و پس از حمد و ثنا و شکر نعمتهای الهی و ابراز عبودیت ،آماده نیایش می‌شوند و همین حال را در دعاهای اهل بیت(ع) نیز می‌بینیم.
پیامبران خواسته های معنوی خود را مستقیم از خدا می‌خواستند ولی خواسته‌های مادی را در لفافه و پوشش بیان می‌کردند مانند فرزند خواستن حضرت زکریا از خداوند که پس از بیان پیری و عجز و نداشتن وارث برای نبوت و رسالت از خداوند با کنایه درخواست فرزندی می‌کند و خداوند نیز، حضرت یحیی را به او بشارت می‌دهد.
دیگر اینکه پیامبران برای دعا همواره بعضی از اسماء خداوند را که به دعای آنان نزدیکتر و مرتبط تر بوده به کار می‌گرفتند. مانند سمیع یا علیک یا قوی بودن خداوند. همچنانکه در دعای کمیل از اسم ترکیبی «یا سریع

الرضا» ای خدایی که زود راضی میشوی، درخواست مرا بپذیر، استفاده شده است. دعاهای انبیاء در قرآن، راه و رسم دعا و نیایش و درخواست و طلب را به صورت الگویی کامل و بی نقص، همراه با سادگی و روانی به انسان‌ها می‌آموزد.

_____________

🔷 سخنرانی
🔷 یزد، خیابان امام(ره)، مسجد روضۀ محمدیه (حظیره)
پنجشنبه ۱۱ آذر ۱۴۰۰

ساعت ۱۸ تا ۱۸:۴۰
موضوع:
توصیفی از کتاب «فدک در تاریخ» اثر شهید محمدباقر صدر

◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼

لینک پخش زنده (لایو) و تصویری در اینستاگرام
منبرها، کلاس و نشست ها- حسین انصاری:
https://instagram.com/menbar_ansari?i

_____________

۱۴۰۰/۹/۱۱ توصیفی ازکتاب فدک در تاریخ.
موضوع سخنرانی در مسجد حظیره، یزد

با احترام و کسب اجازه از محضر استاد بزرگوار .
در این مجلس جناب حجت الاسلام انصاری به توصیف یکی از بهترین کتب انتشار یافته در مورد مسئله فدک و دیدگاه حضرت زهرا سلام الله علیها نسبت به مسئله فدک، به قلم فصیح و بیان بلیغ آیت الله شهید محمد باقر صدر ،متفکر، متعقل، فلسفه اندیش و از نوابغ و صاحب جایگاه فکری در حوزه نجف ، با عنوان فدک در تاریخ پرداختند که سالها پیش توسط بنیاد بعثت به فارسی ترجمه و منتشر شده است.
در آغاز به بهانۀ نادر بودن طرح و پردازش چنین موضوعی توسط شخصیتی که در حوزۀ بزرگ نجف به طور رسمی باید در زمینه فقه و اصول و رجال بنویسد و بیندیشد یادآور می شوم که یکی از عللی که در نوآوری، مفید و جامع بودن این کتاب دخالت دارد ، مسئله ای است که سالهای گذشته در ارتباط با شخصیت و افکار شهید صدر مطرح کرده ایم و آن اینکه بسیاری از آگاهی ‌های نو و درک و دریافت‌های تازه و از جملع همین توجه خاص به موضوع فدک را ایشان مدیون مجالس و منابر حسینی در عراق هستند ،همچنان که خود ایشان نیز تصریح به این مسئله کرده اند.
شهید صدر در طرح بحث خود به نکات پژوهشی ارزشمندی اشاره می‌کنند که خود نیز به این نکات بسیار اهمیت داده و بر آن روش بوده‌اند و به همین دلیل کتاب ایشان ،کتابی سطحی نیست و در مبحث پژوهش و تحقیق می‌تواند سرلوحه بسیار ارزشمندی در کار پژوهشگران باشد. ایشان سه مسأله را برای یک پژوهش تاریخی لازم می داند. اولین مورد که در پژوهش و تحقیق مد نظر ایشان است، اینکه محقق ذهن خود را از آنچه پذیرفته و مشهور است به عنوان پیش فرض‌های مباحث خودش خالی کند. نکته دوم در رسیدن به نتایج خوب این است که انسان در مسیر تحقیق، پژوهش و تتبع خسته نشود و جدی باشد و به منابع کم قانع نشود . سوم آنکه از اندیشه آزاد و تفکر آزاداندیش برخوردار باشد. آنچنانکه جناب صدر خودشان به حقیقت صاحب اندیشه و تفکر حُرّ بود و آزادی در تفکر داشتند. پس با توجه به چنین پیشینه‌ای، کتابِ جناب شهید صدر نمی‌تواند کتابی بی محتوا و کم اهمیت باشد.
او در این کتاب از حرکت حضرت زهرا سلام الله علیها نسبت به مسئله فدک و موضعگیری های بانوی اسلام با واژه انقلاب و انقلابی (در عربی الثوره و الثائر) نام برده اند و مترجمان نیز با رعایت امانت به همین معنی ترجمه کرده اند و ناگفته نماند که با توجه به زمانۀ نگارش کتاب ، واژه‌ای زیباتر از کلمه انقلاب برای حرکت روشنگرانه حضرت زهرا(س) نمی‌توان پیدا کرد. ایشان با بکارگیری نام انقلاب فاطمی سعی می‌کند مخاطب را به ژرفای عمیق حرکت حضرت زهرا (س) برساند و نشان دهد که هدف حضرت زهرا(س) فقط بحث فدک به عنوان یک قطعه زمین -خواه بزرگ و وسیع یا محدود- نیست که توسط خلیفه تصاحب شده است ،زیرا بیان و سخنان آن حضرت اینچنین نبود و حتی خلیفه نیز متوجه شد که حضرت زهرا(س) تنها برای مطالبه فدک نیامده اند و در خطابۀ خودش به عرصه بزرگتری در امر سیاسی پرداخت.
مهم‌ترین نتایجی که شهید محمد باقر صدر در کتاب «فدک در تاریخ» از حرکت نمادین حضرت زهرا(س) مبنی بر احقاق حق خود در باز پس گیری فدک عنوان می‌کنند؛ شامل: اولاً گرفتن فدک در واقع غصب رفتن امامت است که جامعه شیعه با داستان اسفبار آن به خوبی آشنا است و در حقیقت امر وصیت پیامبر و غدیر خم و ثقلین به تاراج رفته است. ثانیاً جانشینی امیرالمؤمنین(ع) به عنوان جانشین اصلی پیامبر و نص پیامبر نادیده گرفته شده است. ثالثاً جایگاه اهل بیت(ع) و خود حضرت زهرا(س) و نهاد خانه و خاندان اهل بیت(ع) نادیده گرفته شده است.
شهید صدر به این حقیقت اذعان می دارد که درد حضرت زهرا(س)، درد از دست رفتن فدک و میراث مادی نبود بلکه درد ایشان، اندوه بزرگ در بر باد رفتن نتایج رسالت پیامبر، جابجا شدن عرصه حکومت و فرهنگ پیامبر، در مرکز پیدایش اسلام یعنی مدینه بود. حضرت به خوبی دریافتند که سقیفه، سنگ آسیاب اسلام را جابجا کرد و مسیر اهداف پیامبر را دچار انحراف کرد.
همچنین در مقاله ای که جناب استاد انصاری با عنوان «مروری بر کتاب؛ حلقه وصل رسالت و امامت، (مجموعه ای از سخنرانی های فاطمیه آیت الله وحید خراسانی)(سایت نگاه تازه،هفتم اسفند ماه هزار و سیصدونودو نه)» از نگاه حضرت آیت الله وحید -حفظه الله- بیان می‌کنند که این کوته فکری است که برخی گمان می‌کنند که مصیبت حضرت زهرا(س) تنها فدک یا درد سیلی بود و این مرجع مناسکی ما اعتقاد دارند که حضرت زهرا(س) دردِ انسانِ در ظلمت ماندۀ تاریخ داشت.
شهید صدر نیز در قالب شش روش، حرکت حضرت فاطمه(س) را توصیف می‌کنند که عبارت است از اقدامی اصیل و چندلایه که حضرت زهرا(س) صورت دادند و قیامی بی سابقه را از خود به یادگار گذاشتند که باید در این باره بررسی کرد که حرکت حضرت چه تاثیری در تاریخ اسلام و تشیع داشت و چرا معصومین فرمودند که خلق از شناخت حضرت زهرا(س) عاجزند.

در دنباله کتاب در دل تاریخ وارد بحث تاریخی فدک می‌شود که فدک دو معنا دارد . معنای اول آن همان معنی لغوی فدک است که نام دهکده ای است که بین آن تا مدینه دو روز راه فاصله بود و معنای دیگر آن سمبلیک است و آن اینکه فدک سرزمینی است که یک مرز آن به عدن در یمن می‌رسد و یک مرز آن به سمرقند ،یک مرز آن به آفریقا و یک مرز آن به ارمنستان می‌رسد همچنان که حضرت امام موسی کاظم (ع) حد فدک را در پاسخ به اصرار هارون الرشید مبنی بر برگرداندن فدک این گونه اعلام کردند: «امام حدود آن را چنین تعیین فرمود: حد اولش، عدن؛ حد دومش، سمرقند؛ حد سومش، آفریقا؛ و حد چهارم آن نیز مناطق ارمنیه و بحر خزر است» امام می خواست به هارون بگوید: فدک رمزی از مجموع قلمرو حکومت اسلامی است و غصب فدک در حقیقت جلوه ای از مصادره حق حاکمیت اهل بیت عصمت و طهارت(ع) بود. این حدود در تاریخ تشیع رمزی پیدا کرد و شعار شد چون حضرت فاطمه (س) کاری عظیم کرد و سنگی بزرگ جلوی خلافت باطل قرار داد و در طی قرن‌ها همواره مسألۀ فدک به یکی از پر چالش ترین مسائل خلافت های باطل تبدیل گشت.

_____________

🔷 سخنرانی
🔷 میبد، میدان مهدیه، مهدیه میبد
جمعه ۱۲ آذر ۱۴۰۰

ساعت ۱۰:۱۵ تا ۱۱
موضوع: رنج‌های فاطمه سلام الله علیها

◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼◼

لینک پخش زنده (لایو) و تصویری در اینستاگرام
منبرها، کلاس و نشست ها- حسین انصاری:
https://instagram.com/menbar_ansari?i

_____________

رنج‌های فاطمه سلام الله علیها ۱۴۰۰/۹/۱۲
مهدیه میبد.

عرض ادب و ارادت و کسب اجازه از محضر جناب استاد انصاری.
در این منبر که با عنوان رنج های حضرت فاطمه سلام الله علیها توسط حجت الاسلام انصاری بیان شد ، ایشان به بررسی و نقل سه دیدگاه از بزرگترین عالمان دینی معاصر در مورد رنج های حضرت زهرا(س) پرداختند.
اولین مورد از نگاه آیت‌الله شهید محمد باقر صدر که در کتاب خودشان با نام فدک در تاریخ (توضیحاتی راجع به کتاب و موضوع آن در منبر قبلی جناب استاد انصاری موجود است)، رنج های حضرت زهرا را بیان کردند و فرمودند : «درد و رنجی که حضرت را به مسجد مدینه کشاند و انقلاب فاطمی را صورت داد،فقط غصب فدک نبود. حضرت زهرا (س) زیر پوشش غصب فدک به مسجد مدینه آمد و سعی کرد مسلمانان را به مسجد بکشاند و از در عمومی به مسجد پیامبر در آمد و زنانی را نیز با خود همراه کرد به گونه‌ای که همه چشمها را میخکوب خودش و متوجه این حرکت بزرگ کرد. او به بهانه فدک آمد و آن خطابه تاریخی را در مسجد خواند ، اما کار بزرگ دیگری داشت . فاطمه می‌خواست غصب خلافت، انحراف در امور هدایت و رسالت پیامبر، بی‌دینی این منافقان که خود را خلیفه اعلام کردند ،نشان دهد».
دومین مورد آنکه در کتاب «حلقه وصل رسالت و امامت» حضرت آیت الله وحید- حفظه‌الله- میفرمایند: «درد حضرت زهرا(س) درد عمیق‌تری بود»
و سومین مورد حضرت علامه محمد رضا حکیمی طاب ثراه نیز در موضوعات فاطمیات خود در مقالات فاطمیات و در بعضی نوشته هایشان یاد می‌کنند: «که درد حضرت منحصر به غصب فدک نبود. آنها که فکر می‌کنند درد ایشان فدک بود دچار کوته فکری اند.»
پس از بیان این سه دیدگاه ،جناب استاد انصاری فرمودند : رنجی که انسان‌ها می‌کشند متناسب با درجه هوشیاری و آگاهی آنها است. به طور مثال فرد بیهوش، درجه هوشیاری کمی دارد و حسی ندارد و حتی شدیدترین ضربه‌ها و یا عمیق‌ترین عمل‌های جراحی را حس نمیکند. هر چه درجه هوشیاری بالاتر باشد،درک درد و احساس زجر و رنج بیشتر می‌شود و بدن خالی از بی حسی و در زمان هوشیاری حتی فرو رفتن کوچکتری خاری به سر انگشت پا را بی درنگ احساس می‌کند. در مورد درد و رنج دیگر انسان‌ها نیز وضع به همین گونه است.
انسان‌هایی که از قدرت آگاهی و هوشیاری انسانی، معنوی و روحی بالاتری برخوردارند نسبت به رنج و درد دیگر انسان‌ها خود را مسئول می‌دانند و از رنج کشیدن انسان‌ها رنج می‌برند. انسانی که آدمیت نداشته باشد و هوشیاری‌های انسانی خود را از دست داده باشد ،غم دیگران و مصیبت آنها هیچ تاثیری بر روی او ندارد و و هیچ احساسی نسبت به رنج و اندوه آنها ندارد و در خوشی‌های خود غرق است. چنان فردی مشاعر انسانی خود را از،دست داده است و به تعبیر سعدی :
تو کز محنت دیگران بی‌غمی/ نشاید که نامت نهند آدمی.
با این تفاسیر باید گفت که یک بخش از دردها که توسط انسان فهم میشود، دردهایی است که به محدوده انسانیتِ انسان مربوط می‌شود و آدمها اگر اهل غمگساری باشند و با درد دیگران همراه باشند، این حس انسانیت در آنها زنده است و مشاعر انسانی حکم می‌کند که انسان،انسانی زندگی کند و به درد دیگران اهمیت بدهد و رنج دیگران را رنج خود بداند و این رنج ها در هر انسانی به اندازه درجه آگاهی و شناخت او درک می‌شود و متفاوت است.
اما نوعی از آگاهی ها است که به انسان برتر و اندیشه‌های برین و انسان‌های بهین داده می‌شود. این آدمهای معنویِ آسمانی نوعی دیگر از درک و مشاعر را تجربه می‌کنند. آگاهی‌های دیگری دارند که این آگاهی‌‌ها سبب غمگین شدن آنها و اسباب ناراحتی ذهن و جان آنهاست. و این نوع درک ،همان است که فقط غم آب و نان مردم را نخوری بلکه غم ایمان مردم و سرنوشت آنان را نیز داشته باشی و این درجه بالاتری از آگاهی و شعور و مشاعر معنوی و الهی است. نمونه بارز اینگونه انسان‌ها، انبیاء الهی هستند که از معصیت و گمراهی وکفر انسان‌ها رنج می‌بردند. رنج حضرت زهرا(س) نیز از همین نوع رنج است .حضرت هم با مشاعر انسانی، رنج انسان‌ها و هم با مشاعر الهی رنج کفر و نفاق میان انسان‌ها را می‌فهمید. ایشان به مسجد آمدند و خطبه فدکیه خواندند زیرا هم نان مردم را غارت شده و هم زندگی مردم را تباه شده و خون مردم را در درگیری‌های بعدی ریخته شده می‌دیدند و هم مشاعر الهی ایشان به او نشان می‌داد که این جامعه و شجره طیبه چگونه رو به خشکی نهاده می‌شود که هنوز بعد از هزار و چهارصد سال میلیون ها انسان دچار خرابی ایمان و انحراف اعتقاد و از دست رفتن توحید و گرفتار معصیت شده‌اند و همه اینها به دلیل کردار چند نفر آدم بی مقداری بود که در سقیفه انجام دادند و حضرت زهرا (س) آینده را می‌دیدند و از رنج انسان‌ها در آینده رنج می‌بردند. برای نمونه دو مورد از رنج‌های بزرگ این بانو را یاد میکنیم.
حضرت زهرا(س) در سخنان خود به دو رنج در خطبه مسجد مدینه و در خطبه ای که در بستر با زحمت و درد سینه و نفسهای به شماره اف

تاده از درد خواندند، اشاره کردند که یکی در مورد درد نان و زندگی مردم که فرمودند به خدا سوگند اگر کار را همچنان که خدا و پیغمبر(ص) گفته بودند به علی(ع) سپرده بودید هیچ عیالوار و تنگدستی گرفتار بی هزینه‌ای نمی‌شد؛ یعنی منِ زهرا غم نان و آینده شما را دارم. این درد همان است که انسان‌هایی که مشاعر انسانی دارند می‌فهمند چه دردی است، دردی که در طی قرون طولانی، بشریت را به زانو درآورده است.
دومین درد آن بود که فرمود: اما بدانید اکنون که این ظلم را مرتکب شدید و امامت را غصب کردید باید از این به بعد در ظرفهای بزرگ، خون تازه از شتر خلافتی که راه انداخته‌اید ،بدوشید.
هنوز آب کفن حضرت فاطمه (س) خشک نشده بود که در حجاز خونهای زیادی از انسان‌های بی‌گناه توسط خلافت مدینه، بر زمین ریخته شد و بعد از آن نه تنها بیگناهان که گروه گروه انسان‌های زیادی در تاریخ خونبار خلافت‌های اموی و عباسی و…کشته شدند. حتی میتوان گفت که بی گمان، پی‌ریزی فاجعه خونین عاشورا نیز همان روزی ریخته شد که با هتک حرمت خانه اهل بیت(ع) و غصب امامت ،بسیاری از حرمت‌ها شکسته گشت. آری حضرت زهرا (س) این رنج‌های بزرگ بشریت و انحرافات را در آینده تاریخ پس از خود، می‌دیدند و رنج می‌کشیدند.

_____________