طعم ایمان- با تکیه بر الگوی فاطمه (س)طعم ایمان- با تکیه بر الگوی فاطمه (س) برای آن که غرابت معنای طعم و مزه در مورد ایمان از ذهن خوانندگان زدوده شود و در یابند که این چنین تعبیری با واقعیت ها تطبیق داشته و از سوی پیشوایان دین نیز به کار گرفته شده و خیال انگارانه و شاعرانه نیست –اگر چه زیبایی و لطافت شعری نیز دارد- به مواردی از روایات و دسته بندی آن ها در این باره پرداخته و سعی می کنم تا این موارد را در زندگی حضرت فاطمه (س) کاویده و در انطباق آن رفتارها با این گفتارها به الگویی تأثیر گذار تر دست یابیم. البته در قرآن کریم نیز رد پای اینگونه تعبیرها و به قول اهل ادب استعارۀ تشبیه معقول به محسوس را نیز می توان سراغ گرفت. مانند آیۀ «کل نفس ذائقه الموت» – هرجانی چشندۀ مرگ است. به هر حال مزه و طعم ایمان را در روایات شیعی به عواملی مربوط می شود که در این فرصت اندک بخش عمده ای از آنها را یاد می کنیم. الف. شناخت حق امام(ع) «۱» (۱) امام صادق «ع»: خداى عزّ و جل، به وسیله امامان راهنما از خاندان پیامبر، دین خود را روشن کرد، و راه راست خود را به وسیله ایشان آشکار ساخت، و به دست ایشان راه رسیدن به سرچشمههاى دانش خود را گشود؛ پس هر کس از امت محمد «ص»، حق امام خود را چنان که واجب است بشناسد، مزه شیرین ایمان را خواهد چشید، و از برترى لطف و زیبایى اسلام آگاه خواهد شد، زیرا که خداى متعال امام را همچون نشانه و پرچمى براى آفریدگان خود برافراشته، و او را حجّتى براى روزیخواران جهان قرار داده، و افسر وقار بر سر او نهاده، و به نور جبروت الهى او را پوشانیده است. امام- از طریقى- با آسمان ارتباط دارد، و فیوضات آسمانى از وى بریده نمىشود؛ و جز به واسطه امام به آنچه نزد خدا است دسترس نیست، و خدا اعمال بندگان را جز با معرفت امام نمىپذیرد؛ این است که امام آگاه است از مسائل نامعلوم، و سنتهاى پیچیده، و فتنههاى شبهه آفرین. («کافى» ۱/ ۲۰۳٫ الحیاه / ترجمه احمد آرام، ج۲، ص: ۳۰۷) ب. زهد و بی اعتنائی به دنیا امام صادق علیه السلام فرمود: چون خدا خیر بندهئى را خواهد، او را نسبت بدنیا بىرغبت و نسبت بدین دانشمند کند. و بعیوب دنیا بینایش سازد، و بهر که این خصلتها داده شود، خیر دنیا و آخرت داده شده، و فرمود: هیچ کس حق را در راهى بهتر از زهد دنیا نجسته است و آن ضد مطلوب دشمنان حق است. راوى گوید: عرضکردم: قربانت، آنها از چه راه میجویند؟ فرمود: از رغبت بدنیا. و فرمود آیا شخص پر صبر کریمى نیست؟ همانا دنیا چند روز اندکست، همانا حرامست بر شما که مزه ایمان چشید جز آنکه نسبت بدنیا بىرغبت شوید. و شنیدم امام صادق علیه السلام میفرمود: چون مؤمن از دنیا کنار کشد، رفعت پیدا کند و شیرینى محبت خدا را دریابد، و نزد اهل دنیا دیوانه نماید، در صورتى که شیرینى محبت خدا بآنها آمیخته شده که بچیز دیگر مشغول نشوند. (أصول الکافی / ترجمه مصطفوى، ج۳، ص: ۱۹۷) على بن ابراهیم، از على بن محمد قاسانى، از آنکه او را ذکر کرده، از عبداللَّه بن قاسم، از امام جعفر صادق علیه السلام روایت کرده است که فرمود: «چون خدا خیر و خوبى را به بندهاى اراده فرماید، او را در دنیا بىرغبت گرداند، و در امر دین او را دانشمند سازد، و او را به عیبهاى دنیا بینا کند. و هر که اینها به او عطا شود، خیر دنیا و آخرت به او عطا شده است». و فرمود که: «کسى حق را طلب نکرده به درى که از بىرغبتى در دنیا بهتر باشد، و آن ضدّ آن چیزى است که دشمنان حق طلب کردهاند». عرض کردم که: فداى تو گردم! این از چیست؟ فرمود که: «از رغبت در دنیا». و فرمود: «مگر از کسى که بسیار صابر و صاحب کرم باشد». و احتمال دارد که معنى این باشد که آیا هیچ صبرکنندهاى نیست که به واسطه بىرغبتى در دنیا کریم باشد؟ و ظاهر این است که این معنى ظاهرتر باشد؛ زیرا که بعد از این مىفرماید: «پس جز این نیست که دنیا چند روزى است بسیار کم. و بدانید که حرام است بر شما که مزه ایمان را بیابید، تا وقتى که در دنیا رغبت نداشته باشید». (تحفه الأولیاء (ترجمه أصول کافى)، ج۳، ص: ۳۳۹)
پ. رضایت به قضای الاهی امیر المؤمنین علیه السّلام میفرمود: هیچ بندهئى مزه ایمان نچشد، تا اینکه بداند آنچه باو رسیده، از او نمیگذشت و آنچه از او گذشته باو نمیرسید، و اینکه زیان بخش و سود رسان تنها خداى عز و جل است. توضیح – گویا مقصود از جمله اخیر اینست که هر سود و زیانى بتقدیر خداى عز و جل است، اگر چه بتوسط دیگرى بانسان برسد، و رسیدن و نرسیدن از دیگرى هم بتوفیق و یا خذلان اوست. امیر المؤمنین صلوات اللَّه علیه بر منبر فرمود: هیچ یک از شما مزه ایمان را نچشد، تا آنکه بداند، آنچه باو رسیده، ممکن نبود که از او بگذرد (و باو نرسد) و آنچه از او گذشته ممکن نبود که باو برسد (زیرا قوهئى قادر و حکیم و مهربان بالاى سر این جهانست و مواهب و عطایاى خویش را طبق مصلحت و استعداد افراد تقسیم میکند). (أصول الکافی / ترجمه مصطفوى، ج۳، ص: ۹۷-۹۸) ت. ترک همه گونه دروغ امیر المؤمنین (ع) فرمود: بندهاى مزّه ایمان را نچشد تا دروغ را وانهد، چه شوخى باشد و چه جدّى. (أصول الکافی / ترجمه کمرهاى، ج۵، ص: ۲۹۳) ث. دوست داشتن برای خدا على پسر محمّد پسر یسار گوید امام عسگرى فرمود پیغمبر خدا روزى به برخى از یارانش مىفرمود اى بنده خدا براى خدا دوست داشته باش و بخاطر خدا دشمن داشته باش و دوستى و دشمنیت باید براى خداوند باشد و بس تو دوستى او را جز باین راه بدست نمىآورى و مرد مزه ایمان را نمىچشد گو اینکه همیشه در نماز و روزهدار باشد مگر اینکه چنین که گفتم باشد امروزه دوستى شما مردم با هم بیشتر براى دنیا است براى دنیا با هم دوست یا دشمن مىشوید و این شما را از خداى شما بىنیاز نمىکند باو عرض شد چگونه من بدانم براى خدا دوستى و دشمنى مىکنم و چه کسى دوست خدا است تا با او دوستى کنم و چه کس دشمن خدا است تا باوى دشمنى نمایم پیغمبر خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم بعلى علیه السّلام اشاره کرد و فرمود آیا این مرد را مىبینى عرض کرد بلى فرمود دوست این مرد دوست خدا است او را دوست داشته باش و دشمن او دشمن خداوند است او را دشمن داشته باش و دوست این شخص را اگر چه کشنده پدر و پسرت باشد دوست داشته باش و دشمن این مرد را اگر چه پدر و پسرت باشد دشمن داشته باش. (صفات الشیعه / ترجمه (اعلمى)، ص: ۴۶)
آن حضرت(امام عسگری) چنین فرمود: روزى پیامبر صلّى اللَّه علیه و آله به یکى از یاران خود گفتند: اى بنده خدا دوستى و دشمنى، و جنگ و آشتىات را براى رضاى خدا و در راه خدا کن، زیرا ولایت خدا شامل حال نخواهد گردید مگر از این رهگذر، و هیچ کس تا به این صورت نگردد مزه ایمان را نخواهد چشید اگر چه نماز و روزهاش زیاد باشد. مردم بیشتر برادریشان در این دوران به خاطر دنیاست، بر پایه آن یک دیگر را دوست مىدارند و بر اساس آن بر یک دیگر خشم مى کنند، و این به هیچ وجه آنها را از خدا بىنیاز نمىسازد. آن صحابى عرض کرد: یا رسول اللَّه چگونه مىتوانم بدانم که دوستى و دشمنى و کینه ورزیم در راه خدا است یا نه!؟ و ولىّ خدا کیست تا دوستدار او باشم؟ و دشمن وى کیست تا با او ستیز کنم؟ پیامبر خدا صلّى اللَّه علیه و آله به على علیه السلام اشاره کرد و فرمود: آیا او را مىبینى؟ گفت: بلى، فرمود: دوستدار و مطیع او محبّ و فرمانبردار خداوند است، پس على علیه السلام را دوست بدار و دشمن وى را دشمن دار، و با هر کس که دوست على علیه السلام بود دوستى کن، حتى اگر چنین شخصى قاتل پدر و یا قاتل فرزندت باشد، و با دشمن او دشمن باش اگر چه پدر یا پسرت باشد. (نزهه النواظر / ترجمه معدن الجواهر، ص: ۳۵) عن رسول الل(ص): من سرّه ان یجد طعم الایمان فلیحبّ المرء لا یحبّه الّا للَّه تعالى. هر که شاد و خرّم کند او را اینکه طعم و مزه ایمان یابد باید که مرد مؤمن دوست دارد و دوستش از بهر خدا دارد و بس. شرح فارسى شهاب الأخبار(کلمات قصار پیامبر خاتم ص)، متن، ص: ۱۷۹٫ ج. داشتن ملکات اخلاقی ۱٫ (بردباری- پرهیزکاری-خوش خلقی) و نیز (پیامبر) فرمود سه خصلت است که هر که داراى آنها نباشد نمىیابد مزه و طعم ایمان را یکى حلم و بردبارى که دفع نماید بآن سفاهت بیخردان را و دیگر ورع و خدا ترسى که مانع شود او را از بجا آوردن چیزهائى که خدا حرام فرموده سوّم خلق خوش که مدارا نماید بسبب آن با مردمان. (نزهه النواظر / ترجمه معدن الجواهر، ص: ۳۵) ۲٫ (عشق به خدا و پیامبر- عشق به شهادت- نفرت از کفر) پیامبر (ص) فرمودهاند: سه چیز است که در هر کس باشد مزه ایمان را مىیابد، کسى که خدا و رسولش در نظرش از هر چیز دیگر محبوبتر باشد و هر کس که مرگ را دوست مىدارد فقط در راه خدا دوست بدارد و آن کس که افتادن در آتش در این جهان براى او محبوبتر از آن است که به کفر برگردد، پس از آنکه خدایش از آن نجات داده است. (روضه الواعظین / ترجمه مهدوى دامغانى، ص: ۶۶۰) ۳٫ (دین شناسی- صبر- اعتدال در زندگی) امام على «ع»: کسى مزه ایمان را نمىچشد، مگر آنکه از سه خصلت بهرهمند باشد: فهم درست دین، بردبارى در مصیبتها، و اندازهدارى نیکو در معاش. (الحیاه / ترجمه احمد آرام، ج۴، ص: ۳۵۶) |
کتاب ها![]() مشعل معرفت، ارجنامه آیتالله سیدجعفر سیدان(۲جلدی)
(۳ اردیبهشت ۱۴۰۰)
مشعل معرفت؛ ارج نامه حضرت آیت اللّه سیّد جعفر سیّدان(دوره ۲ جلدی، جلد اول ۷۷۶ ، جلد دوم ۸۷۲صفحه) تهیه کنندگان، مجموعه فرهنگی امام صادق(ع) میبد، مؤسسه معارف اهلبیت(ع)، نشر مؤسسه معارف اهلبیت (ع)، شمارگان ۵۰۰ دوره، اول، قم ۱۳۹۵. «مشعل معرفت» عنوان اثری دو جلدی است که در کارنامۀ آثار منتشر شده از سوی مجموعه […] ![]() انتشار کتاب ایمان فیلسوفان
(۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۲)
کتاب “ایمان فیلسوفان”، اولین شماره از مجموعه “سخن امروز” از چاپ خارج شد و در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران بر روی پیشخوان فروش انتشارات «دلیل ما» قرار گرفت. جامعۀ دینی همواره به اندیشه هایی تازه و نوین نیاز دارد که بتواند به ماندگاری آن و پایداری و استواری اش کمک کند.سخن امروز در […] ![]() چکیدۀ کتاب دانش مسلمین
(۲۰ مرداد ۱۳۹۱)
در آستانه ماه مبارک رمضان پنجمین کتاب از مجموعه کتاب امروز از چاپ خارج شد. این کتاب برای فهم عمق دانش مسلمین و آشنایی با دستاوردهای آنان مفید و بایسته است. در این کتاب طی دوازده فصل درباره زمینه های متنوع فرهنگ مسلمین و گستره اطلاعات گوناگون آن مطالبی بیان شده است. این فصول عبارتند […] ![]() چکیدۀ کتاب حماسه غدیر
(۲۰ مرداد ۱۳۹۱)
چهارمین شماره از مجموعه “کتاب امروز” به چاپ رسید. به منظور تدوین چکیده هایی مناسب از کتاب های مفید و تأثیر گذار باز هم مجموعه فرهنگی امام صادق (ع) به مدد الهی موفق گردید تا چکیده اثری دیگر را به خوانندگان تقدیم کند. کتاب حماسه غدیر نوشته ی استاد حکیمی در ۳۵۲ صفحه در قطع […] ![]() چکیدۀ کتاب جامعه سازی قرآنی
(۲۰ مرداد ۱۳۹۱)
سومین شماره از مجموعۀ “کتاب امروز” که در سال ۱۳۹۰ به چاپ رسید. در این کتاب بخشی از مباحث مورد نیاز نسل جوان در قالب شش مقاله مورد توجه قرار گرفته است. در پشت جلد کتاب چنین آمده است: علامۀ حکیمی به یاری مطالعات گسترده و اطلاعات ژرف فقهی ـ حدیثی که با خود دارد، […] ![]() چکیدۀ کتاب مکتب تفکیک
(۱ فروردین ۱۳۹۱)
دومین شماره از مجموعۀ “کتاب امروز” است که با طرح و نظارت و مقدمۀ حسین انصاری به چاپ می رسد. کتاب مکتب تفکیک از آثار استاد حکیمی است؛ که با نثری فاخر و مستند؛ بهترین کتابِ معیار برای شناخت مکتب معارفی خراسان به شمار میرود. اکنون خلاصه و چکیدهای از آن فراهم شده است تا خوانندگان به آسانی به محتوای کتاب دسترسی پیدا کنند. ![]() مکتوب سبز
(۲۸ اسفند ۱۳۹۰)
پشت جلد کتاب نوشته است: ![]() گاه نوشت هاسکوت و گفتار شافعی در بارۀ حضرت موسی بن جعفر(ع)
(۷ اسفند ۱۴۰۰)
فضائلی برای ائمه(ع) و از جمله، امام موسی کاظم علیه السلام در کتب اهل سنت ذکر شده است که گاهی علی رغم درست و واقعی بودن بخش بزرگی از آنها، همچنان نیازمند تحلیل است تا شخصیت گویندگان آن فضائل و انگیزه ها و اهداف آنان و همچنین میزان محافظه کاری آنان در بازگویی حقایق پیرامون […] آیت الله صافی گلپایگانی به دیدار معبود، پر کشید
(۱۲ بهمن ۱۴۰۰)
روح الهی حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایکانی، پس از یک قرن، تقوا و مجاهدت و خدمت های شایگان به آرمانهای تشیع و مرزبانی از حریم ولایت اهل بیت علیهم السلام به جوار رحمت و رضوان الهی پیوست و با فقدان او، رخنهای در بنای مرجعیت علمی تقوایی و ولایتی قم پدیدار ماند. این ضایعه […] من غباوه أبی سفیان
(۲۰ دی ۱۴۰۰)
روی أن أباسفیان، لعنه الله، وقف علی قبر سید شهداء الاحد؛ حمزه بن عبدالمطلب(رض) و قال: یا أباعماره، لقد قاتلتنا علی أمر صار الینا!؟ اقول: لقد اجاب الامام علی بن ابیطالب علیه السلام عن هذا المنطق الواهی، علی ما فی نسخه نهج البلاغه، الیک نصها: ظنّ خاطئ: حَتَّى یَظُنَّ الظَّانُّ أَنَّ الدُّنْیَا مَعْقُولَهٌ عَلَى بَنِی […] یادداشتی بر آیین رونمایی از ترجمه فارسی دانشنامه امام امیرالمومنین ع
(۳ آبان ۱۴۰۰)
در خبرها آمده است که دیروز (یکشنبه) دوم آبان ۱۴۰۰، آیین رونمایی از ترجمه فارسی دانشنامه ۱۱ جلدی امام امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع) تالیف استاد باقر شریف القرشی روز یکشنبه در بیت آیت الله فقید بروجردی، با حضور آیت الله سیدمحمدجواد علوی بروجردی از استادان برجستهحوزه علمیه قم برگزار شد. حجت الاسلام رضا مختاری مدیر […] یک و دو در کار پژوهش، کار دستمان داد.
(۳ خرداد ۱۴۰۰)
در جلسۀ پژوهشی دیروز عصر میبد، اتفاقی افتاد که بعداً دستمایۀ خنده من و دوستان در جلسه شام تودیع دیشب در خانه دکتر قاسمی شد. قصه این بود که دیروز عصری، در پانزده دقیقه آخر جلسۀ میبد به شرح و توضیح «سرمطلب» پژوهشی جلسه وارد شدم و آن را مفصل شرح و توضیح دادم. […] بهره و استفادۀ روز قدر را از دست ندهید
(۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۰)
چکیده مطلب بنابر منابع روایی و فقهی، روزهای قدر نیز همانند شبهای آن گرانقدر و با فضیلتاند. قدر روزهای این شبهای مبارک را باید دانست و از ساعات باقیمانده آن بیشترین بهره را برد. راهکارهای زیر به این منظور پیشنهاد می شود. دستور العمل اول: کار ادامه دعا و توبه به درگاه الهی است چه […] نشست «بانوی پیامدار کربلا» با حضور گروههای پژوهش دینی یک و دو
(۲۹ فروردین ۱۴۰۰)
ارسال شده در تاریخ ۱۰ اسفند ۱۳۹۹ دیشب در شام غریبان وفات شهادت گونه بانوی صبر و استقامت، حضرت زینب کبری (س)، جلسه بزرگداشتی با نام و یاد «بانوی پیامدار کربلا» در تالار علامه حکیمی مجموعه فرهنگی امام صادق (ع) میبد با حضور اعضای گروه پژوهش های دینی یک و دو برگزار گردید. در ابتدای […] تأویلگرایی بی معیار و دلبخواه، بلای جان قرآن است
(۱۹ فروردین ۱۴۰۰)
در همایش اندیشه منجی گرایی، فروردین ۱۴۰۰: «جهنم، درسته میگن حمیم، میگن غساق، میگن سوزان، میگن آب جوش و چرکین، ولی همۀ اینها واژه های سمبلیکه. هیچکدوم از این آیه ها یا واژه ها عینی نیست، خدا حقیقتا مارو نمی بره یه جایی که اونجا آب جوشه. اینها رو باید تأویل کرد، تبیین کرد، زبان […] پیرامون دیدار پاپ با آیت الله سیستانی
(۱۶ اسفند ۱۳۹۹)
دیدار پر اهمیت پاپ با آیت الله سیستانی امروز ۱۶ اسفند ۹۹ و چگونگی آن هواداران فراوان و البته منتقدان و مخالفانی داشت و از هر دو سوی مورد تمجید و دفاع یا نقد قرار گرفت. اما آنچه مهم است اینکه در چنین دیدارهایی معمولا نباید به توزین دو طرف دیدار کننده پرداخت بلکه بجای […] …تا باور کنید که ورزش، اصلا سیاسی نیست!
(۱۱ مهر ۱۳۹۹)
🔸 کجایند آنها که جار میزنند: ورزش سیاسی نیست ؟ مسابقات فوتبال به فینال می رسد و تیم ایرانی در برابر تیم عربستانی باید بازی کند. ورزش هم آشکار است که سیاسی نیست و این را همه لابد به خوبی می دانند از بس که بوقهای تبلیغات رسانه ای جهانی، داد زده و جار کشیده […] گفتگویی در اثبات «علم اسلامی»
(۱۰ مهر ۱۳۹۹)
بی هیچ مقدمه ای این گفتگو ها را دنبال کنید. گفتگوهایی که به دنبال نشر بیاناتی از آیت الله علوی بروجردی که اصالتا در نفی اقتصاد اسلامی ایراد شده است. طرح گفتگو از محمد رضایی وطرف های گفتگو، دو تن هستند که شخصیت اصلی جناب محمدجواد واعظی است و در یک پیام نیز جناب شیخ […] ![]() اطـــلاع رســـانیمنبرهای خرداد ۱۴۰۱به برکت سفر مشهدالرضا علیه السلام
|
یک نظر بگذارید